Czarodziej za pomocą magicznego artefaktu walczy ze złymi duchami. Brzmi nawet trochę zabawnie. Jeśli jednak zmienić odrobinę słownictwo, to przenosimy się z literatury fantasy do naszej rzeczywistości i zaczyna robić się strasznie. Zapraszamy do lektury Tygodnika zaczynając od sekcji poświęconej filmowi dokumentalnemu Egzorcyzmy Polskie.

Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Egzorcyzmy Polskie

Filip Kostkowski, autor filmu dokumentalnego Egzorcyzmy Polskie na stronie swojego projektu pisze „Robię to dlatego, że chcę opowiedzieć o nadużyciach i przestępstwach, których dopuszczają się księża egzorcyści w Kościele katolickim w Polsce.” [Egzorcyzmy Polskie]
Więcej o tym jak film powstawał możecie przeczytać w wywiadzie którego udzielił serwisowi Interia. [Interia]
Artykuł TokFM porusza nie tylko sprawę Ireny, o której jest film, ale także inne przypadki egzorcyzmów do jakich dochodzi nawet na 2-letnich dzieciach. [TokFM]
Film jest dostępny za darmo ale jeśli chcecie możecie wspomóc autora wpłacając na kampanię marketingową filmu. „Kampania będzie skierowana do młodych, religijnych kobiet, które są szczególnie narażone na zagrożenia przedstawione w filmie. Całość zebranej kwoty zostanie przekazana na budżet kampanii. Doświadczony marketingowiec poprowadzi ją, nie pobierając żadnych opłat ani prowizji za swoje usługi. Konieczność przeprowadzenia płatnej promocji wynika po części z przemilczenia tematu przez media katolickie, które teoretycznie powinny być nim najbardziej zainteresowane.” [Zrzutka]

Polska

Rząd chciał wprowadzić podatek od publicznych zrzutek, ale się z tego wycofuje. Podatek, który by dotknął zbiórki charytatywne, nie spotkał się z poparciem społecznym a premier tłumaczy się teraz nadgorliwością urzędników. [Gazeta.pl]
Czy w zakładzie karnym w Barczewie stosowano tortury wobec osadzonych? Raport Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur sugeruje, że tak. Na stronie Biura Rzecznika Praw Obywatelskich znajdziecie tekst ze zwięzłym podsumowaniem tego co znalazło się w raporcie jak i odpowiedź na zarzuty kontrolowanej jednostki wobec kontrolera. TokFM przeprowadziło rozmowę z dr Hanną Machińską, która mówi nie tylko o sprawie z Barczewa ale też o innych przypadkach nadużywania władzy przez służby porządkowe w podobnych sytuacjach. [Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich], [TokFM]
„Była zmiana prawa, powstał fundusz ministra edukacji Przemysława Czarnka, a dziś w ramach dotacji organizacje bliskie obozowi władzy otrzymują wielomilionowe dotacje na zakup nowych siedzib czy ich budowę. Domy na warszawskim Żoliborzu, Mokotowie i Ursynowie, lokal w zabytkowej kamienicy oraz działka z dwoma stawami, własnym lasem i »domkiem pszczelarza« to tylko niektóre z 12 nieruchomości, których zakup z publicznych pieniędzy sfinansował PiS, a dokładnie minister Czarnek.” [TVN24]
„Niech jedzą ciastka!” nie jest pewne czy powiedziała to Maria Antonina w XVIII wieku czy Jarosław Kaczyński poruszony cenami pieczywa. Rząd wprowadzi maksymalne ceny gazu dla piekarni i cukierni ale dopiero od 1 kwietnia. Najwyraźniej piekarnie, które upadną do tego czasu to poświęcenie, na jakie Jarosław Kaczyński jest gotów. [Wiadomości Handlowe]
Prokuratura zatrzymała szefa organizacji zrzeszającej pracodawców. Jeśli macie uczucie deja vu to dlatego, że w październiku zatrzymano prezydenta Konfederacji Lewiatan, a teraz szefa Pracodawców RP. [Business Insider]
Jarosław Kaczyński przegrał w sądzie z Radosławem Sikorskim. Jednak mimo wyroku nie chciał go publicznie przeprosić, co mogło się dla niego źle skończyć. Więc rząd wymyślił Lex Kaczyński, który uratuje wielkiego przywódcę od zapłacenia setek tysięcy złotych za przeprosiny. Gdy opinia społeczna się oburzyła, to PiS ogłosił, że ustawa nie obejmie sprawy Kaczyńskiego. „Nawet jeżeli te przepisy nie pomogą Jarosławowi Kaczyńskiemu, to teraz każdy będzie mógł nakłamać wobec każdego innego, jeżeli tylko zysk z tego kłamania będzie wyższy niż kilkanaście tysięcy złotych” skomentował prawnik Marcin Matczak w [TokFM].
„W grudniu 2022 roku Michał Materla został oczyszczony ze wszystkich zarzutów, przez które spędził osiem miesięcy w areszcie śledczym. – Zawodnik KSW nie był pierwszą ani jedyną ofiarą prokurator Nowickiej – dowiadujemy się z reportażu »Wyborczej«, gdzie szczegółowo została opisana skandaliczna pomyłka polskich służb. Artykuł sugeruje, że to wcale nie musiała być »pomyłka«.” [Sport.pl]

Wojna w Ukrainie

W obecnej sytuacji nasi sąsiedzi Ukraińcy potrzebują naszej pomocy być może bardziej niż do tej pory. Jeśli chcecie wspomóc ich finansowo, to tutaj znajdziecie listę zrzutek i organizacji, które polecamy.

Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Reuters i Ośrodek Studiów Wschodnich.
Do kogo dociera rosyjska propaganda na świecie? Harvard Kennedy School przeprowadziło analizę tego, jak wyglądały zasięgi rosyjskich serwisów propagandowych w 21 krajach w okresie tuż przed rozpoczęciem wojny. [Harvard Kennedy School Misinformation Review]
Raport z dezinformacji prowadzonej w Polsce. O tym jak działa rosyjska propaganda i w jaki sposób jest kolportowana w Polsce oraz co robią Sykulski, Warzecha czy też Panasiuk opowiada Michał Marek analityk z Fundacji Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji.
W Ukrainie trwają antykorupcyjne żniwa. W tym tygodniu dowiadujemy się o śledztwach w wielomiliardowych sprawach sprzed wybuchu wojny, związanych z nieprawidłowościami w państwowych przedsiębiorstwach naftowych i gazowych. W ramach działań śledczych przeszukano dom Ihora Kołomojskiego, oligarchy uważanego do niedawna za patrona kariery prezydenta Zełenskiego. Ukraina skupiona na wysiłku wojennym pokazuje, że walka z korupcją jest ciągle na liście jej priorytetów. Niedawno doszło do dymisji osób z kręgów rządowych w związku z oskarżeniami o korupcję i nieprawidłowości przy zakupach państwowych czasu wojny. [Belsat], [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Na szczyt Unia Europejska – Ukraina do Kiowa przybyła Ursula von der Leyen i wielu wysokich komisarzy. Poza tematem wojny w Ukrainie dyskutowane będzie przede wszystkim przystąpienie Ukrainy do UE. Chociaż Ukraina wykonała wiele pracy, jakiej wymagała od niej UE to obecnie nie można się spodziewać nawet wyznaczenia przewidywanej daty akcesji. [Politico]
„Tomek obiecał mamie, że walczyć już nie będzie. Uwierzyła. Z Ukrainy przyszły po nim krzyżyk, różaniec i bransoletki. Mirosław, ojciec Daniela, oglądał śmierć syna na laptopie. – Pytał ranny: gdzie są moi rodzice? A mnie przy nim nie było.” [Wirtualna Polska]

Europa

Barcelona oferuje bezpłatną komunikację mieszkańcom, którzy zrezygnują ze swoich samochodów. W Wielkiej Brytani nie wygląda na to, żeby strajki miały zostać przerwane. We Francji strajki przeciwko reformie emerytalnej wzbierają na sile. Polityka energetyczna Włoch po rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

W drugiej turze wyborów prezydenckich w Czechach wygrał były generał Petr Pavel. Pokonał byłego premiera Andreja Babiša 58% do 42% przy rekordowej frekwencji 70%. 9 marca nastąpi zaprzysiężenie nowego prezydenta. O tym, jaka może być jego prezydentura przeczytacie w tekście przygotowanym przez Ośrodek Studiów Wschodnich. Szczególnie trzeba zaznaczyć różnicę pomiędzy Petrem Pavlem, a jego poprzednikami na stanowisku prezydenta Czech. Od czterech swoich bezpośrednich poprzedników różni się w podejściu do integracji europejskiej, przyjęcia euro, Europejskiego Zielonego Ładu, praw człowieka oraz końca „lawirowania między Wschodem i Zachodem”. [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Prezydent-elekt Petr Pavel rozmawiał telefonicznie z prezydentką Tajwanu Tsai Ing-wen. Ze względu na brak formalnych relacji pomiędzy tymi dwoma krajami, jest to zaskoczenie, ale wpisuje się w działania obecnego rządu Czech, który chce zacieśnić relacje z demokracjami z rejonu Indo-Pacyfiku. Nikogo nie zaskoczy, że ta rozmowa spotkała się z ostrą reakcją władz Chińskiej Republiki Ludowej, która widzi w takich działaniach zagrożenie dla polityki Jednych Chin. [Reuters]
„Wielka chińska inwestycja miała pomóc górniczemu miastu Majdanpek. Zamiast tego zmobilizowała mieszkańców do walki – także z własnym rządem.” Polecamy reportaż Marty Szpali (możecie ją kojarzyć z Ośrodka Studiów Wschodnich), który opowiada o tym, jak państwo serbskie do spółki z chińskim kapitałem działa na szkodę swoich mieszkańców. [Tygodnik Powszechny]
„Trzydzieści lat po tym, jak oddział śmierci dokonał masakry cywilów w Bośni, żaden z niesławnych Tygrysów Arkana nie stanął przed sądem za swój domniemany udział w tych zbrodniach. A od kilkudziesięciu lat jeden z nich jest trance’owym djem na europejskich festiwalach i w klubach.” Polecamy reportaż [Rolling Stone].
Micheil Saakaszwili chociaż odbywa karę w więzieniu, jest ciągle jedną z kluczowych postaci gruzińskiej polityki. Wspominaliśmy o jego pogarszający się stanie zdrowia wcześniej ale 31 stycznia świat obiegła informacja, że trafił na oddział intensywnej terapii. Chociaż informacja ta została zdementowana, to zainteresowanie medialne jakie wygenerowała wskazuje na problemy polityczne, jakie śmierć Saakaszwilego stworzyła by dla obecnego rządu Gruzji. [Ośrodek Studiów Wschodnicj]
„W Górskim Karabachu zaczyna brakować żywności. Wszystko przez blokadę jedynej drogi łączącej nieuznawaną republikę z Armenią. Blokada została zorganizowana przez azerbejdżańskich ekologów. W tle jest spór o drogowe połączenie pomiędzy Azerbejdżanem a eksklawą w Nachiczewanie. Opowiada o tym analityk OSW, Wojciech Górecki.”
Prezydentka Maia Sandu w najtrudniejszych czasach w nowożytnej historii Europy podjęła się bynajmniej nie jakiegoś lekkiego i popularnego działania doraźnego, tylko opartego na kompleksowej zmianie przemeblowania pozycji Mołdawii w kraj nieuzależniony od rosyjskich surowców, bliższy Rumunii i Zachodowi oraz gotowy w dalszej przyszłości podważyć swoją konstytucyjną neutralność. Polecamy podcast na temat obecnej sytuacji w Mołdawii.
Minęło 100 dni od wybrania Giorgii Meloni na premierką Włoch. Jej zwycięstwu w wyborach towarzyszyły wiele krytyki i obaw wobec tego, jaka będzie jej polityka. „Eurosceptyczka”, „radykalna”, „demagożka”, a nawet „najniebezpieczniejsza kobieta Europy”. Euronews przyjrzał się dotychczasowym rządom Giorgii Meloni i sprawdził, na ile sprawdziły się obawy przed przejęciem władzy we Włoszech przez skrajną prawicę. [Euronews]
„Według słów premiera Albanii, w tym roku kraj w ograniczonym zakresie zalegalizuje marihuanę. Od lat i tak jest jednym z jej największych producentów na świecie. Dlaczego do tej pory państwo nie dało rady zwalczyć upraw i co może zmienić regulacja? O przestępczości narkotykowej na Bałkanach opowiada Małgorzata Rejmer: reporterka i autorka książki «Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii».”
Estonia jako samodzielne estońskie państwo pojawiła się na mapach Europy dopiero po I wojnie światowej. Sumarycznie jej państwowość ma niewiele ponad 50 lat. Jak zatem przez wieki historycznej zawieruchy Estończycy przetrwali jako naród, chociaż nie mieli państwa? Gościnią audycji „Za Rubieżą” jest Renata Kwietniewska, autorka bloga i audycji „Trzy Siostry, czyli Moja Baltija”.

Bliski i Środkowy Wschód

Mimo deklarowanej modernizacji kraju, pod rządami Mohammada ibn Salmana ilość wykonywanych egzekucji podwoiła się. Państwa OPEC+ utrzymają obecny poziom wydobycia. Na północy Iraku [pro-irańska bojówka zaatakowała turecka bazę.

W dniach 23-26 stycznia miały miejsce największe w historii wspólne ćwiczenia wojskowe izraelsko-amerykańskie. W ćwiczeniach Juniper Oak 23.2 brało udział 8 tysięcy żołnierzy oraz łącznie 142 samoloty. Choć ćwiczenia oficjalnie nie były wymierzone w żadne państwo, to komentatorzy wskazują, że miała to być demonstracja i ostrzeżenie wysłane Iranowi. [Konflikty.pl]
W podobnym czasie, co wyżej opisane ćwiczenia, miał mieć miejsce atak dronami na fabrykę uzbrojenia w irańskim Isfahanie. Przy granicy z Turcją miało miejsce trzęsienie ziemi, a eksplozje było słychać również niedaleko Teheranu. Narastają oczywiście teorie o połączonej naturze tych zdarzeń i nawet powiązaniu ich z izraelskimi ćwiczeniami. Mimo sporego szumu medialnego, który te zdarzenia wywołały, jak komentuje to linkowany tutaj artykuł, z dużej chmury spadł mały deszcz. [Konflikty.pl]
Rok 2022 był najkrwawszym w relacjach izraelsko-palestyńskich od poprzedniej intifady, czyli 2005 roku. W styczniu doszło między innymi do rajdu sił izraelskich na terenie Zachodniego Brzegu Jordanu oraz do zamachu na synagogę w Jerozolimie, a na czele Izraela stoi skrajnie prawicowy rząd. Czy spirala przemocy się nakręci i czeka nas trzecia intifada? Zgadza się z tym stwierdzeniem coraz więcej Palestyńczyków, Żydów oraz międzynarodowych komentatorów. [Tha Guardian]
Protesty w Iranie nadal trwają, a reżim stosuje szeroko zakrojone opresje. Z ogromu wydawanych wyroków wybieramy dzisiaj następujący: na 10 lat więzienia została skazana para, która tańczyła publicznie w Teheranie, a kobieta nie miała na głowie chusty. Nagranie z ich tańcem stało się popularne w irańskim internecie. Dodamy, że w Iranie kobiety nie mogą tańczyć publicznie, a tym bardziej tańczyć publicznie z mężczyzną. [Tha Guardian]
Po trwającym niemal 5 lat śledztwie Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej ogłosiła, że za atak chemiczny w syryjskim mieście Duma odpowiadają siły rządowe Baszara al-Asada. Opracowany raport bazuje na 70 próbkach oraz zeznaniach kilkudziesięciu świadków. W wyniku ataku chemicznego na przedmieściach Damaszku śmierć poniosły 43 osoby. [Tha Guardian]

Azja

W samobójczym zamachu na meczet w Peszawarze w Pakistanie zginęło 100 osób, a ponad 50 zostało rannych. Świątynia znajduje się w pobliżu siedziby policji, wywiadu oraz służb antyterrorystycznych, przez co znajduje się w strefie zaostrzonych środków bezpieczeństwa. Wszczęto dochodzenia mające wyjaśnić jak zamachowiec-samobójca dostał się na teren meczetu. Prawdopodobnym celem byli policjanci, których zginęło ponad 20. [BBC]
Syczuan, jedna z południowych prowincji Chin, poluźniając przepisy dotyczące posiadania dzieci, chce przeciwdziałać malejącej dzietności. Zlikwidowany zostanie górny limit liczby dzieci, które można zarejestrować. Niezamężni oraz samotni rodzice będą mogli ubiegać się o pomoc finansową, którą była do tej pory zarezerwowana dla małżeństw z dziećmi. [ABC]
„Bezprecedensowo zjednoczona opozycja w Birmie od dwóch lat walczy z brutalnym wojskowym reżimem. Ma nadzieję, ale potrzebuje wsparcia z zagranicy, a świat coraz bardziej normalizuje juntę.” O tym, jak walka z juntą zmienia podziały etniczne w Mjanmnie możecie przeczytać w Krytyce Politycznej. Dr Michał Lubina za to analizuje sytuację w kraju na łamach Central European Institute of Asian Studies. [Central European Institute of Asian Studies], [Krytyka Polityczna]
Stany Zjednoczone zapewniły sobie dostęp do czterech dodatkowych baz wojskowych na Filipinach. Jest to kluczowe miejsce, które oferuje świetne możliwości do monitorowania Chińczyków na Morzu Południowochińskim i wokół Tajwanu. [BBC]

Afryka

Kryzys ekonomiczny w Egipcie narasta. Przyczyny to wysoka inflacja, kurczące się pensje i ograniczenia w podejmowaniu środków z banków. Czy Egipt zmierza w stronę kryzysu porównywalnego z sytuacją w Libanie? [DW]
W Egipcie homoseksualizm jest mocno piętnowany i od dawna pojawiają się zarzuty, że policja poluje na osoby LGBTQ w sieci. Teraz BBC News zdobyło dowody na to, jak władze wykorzystują do tego celu aplikacje randkowe i społecznościowe. [BBC]
We wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga zaobserwowano białych najemników mających walczyć z rebelią grupy M23. Czy to kolejny przyczółek aktywności rosyjskiej grupy Wagnera? Otóż nie tym razem. Wszystko wskazuje na to, że na miejscu są głównie... Rumunii z najbardziej znanym rumuńskim najemnikiem, Horațiu Potrą, na czele. Pomyłka może się brać z języka rosyjskiego, używanego jako roboczy język komunikacji między najemnikami, którzy pochodzą również z innych krajów regionu. [Konfilkty.pl]
Liczba zagrożonych wyginięciem nosorożców zabitych przez kłusowników w Namibii w zeszłym roku była najwyższa w historii i prawie dwa razy większa niż rok wcześniej. W sumie zabito 87 nosorożców w porównaniu z 45 w 2021 roku, jak pokazują oficjalne dane rządowe. Liczebność nosorożców w Afryce znacznie spadła w ostatnich dekadach, co ma związek ze wzrostem popytu na róg nosorożca w Chinach i Wietnamie. [BBC]
„Kibera to dzielnica slumsów w Nairobi, stolicy Kenii. To największa dzielnica biedy w Afryce Wschodniej i druga pod względem wielkości na kontynencie afrykańskim. Jak wygląda życie w tym miejscu? Czy Kibera jest problemem dla kenijskich władz? O tym dr Magdalena Chułek z Uniwersytetu Warszawskiego.”

Ameryka Łacińska

Były prezydent Brazylii Jair Bolsonaro stara się o sześciomiesięczną wizę turystyczną, by móc pozostać w Stanach Zjednoczonych – poinformował w poniedziałek jego prawnik. Nie trudno się domyślić, że jest to związane z tym, iż jego zwolennicy niedawno szturmowali budynki rządowe a on sam jest obiektem śledztwa brazylijskich władz. [DW]
Córka dyktatora ubiega się o wysokie polityczne stanowisko w Ameryce Południowej? Bardziej prawdopodobne niż może się wam wydawać. Greg z Populism Updates przedstawia krótką sylwetkę Zury Ríos, która zaczyna zdobywać popularność w Gwatemali. Jeśli jesteście jej osobą bardziej zainteresowani, to Americas Quarterly ma dłuższy artykuł na jej temat. [Populism Updates @ Substack], [Americas Quarterly]
„Siódmy szczyt Wspólnoty Państw Latynoamerykańskich i Karaibskich (CELAC), który odbył się 24 stycznia br. w Buenos Aires, może pomóc przywrócić znaczenie tej inicjatywy jako głównego mechanizmu dialogu politycznego i rozwijania kontaktów państw regionu z partnerami zewnętrznymi. W dokumentach końcowych spotkania znalazł się obszerny zestaw celów, dotyczących np. integracji regionalnej, ale ich realizację mogą utrudnić wyraźne podziały ideologiczne wśród państw CELAC. Wzmocnienie bloku ma znaczenie dla UE z uwagi na trwający proces ożywienia relacji obu regionów.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

Ameryka Północna

Republikanie w USA prawie, że kładą się Rejtanem w obronie kuchenek gazowych. Jeśli śledzicie polskich prawicowców, to mogliście widzieć próby przeniesienia amerykańskich problemów do Polski bez żadnej zmiany. Tak zrobił chociażby niedoszły europoseł Jacek Wilk. Odchodząc od dzbanów, a wracając do kuchenek. W Nowym Jorku przeprowadzono program pilotażowy wymieniający kuchenki gazowe na kuchenki indukcyjne. W efekcie zarejestrowano 35% spadek zawartości dwutlenku azotu oraz prawie 43% spadek tlenku węgla. Konserwatyści raz jeszcze bronią rzeczy, które szkodzą zdrowiu. [The City]
W Stanach Zjednoczonych z rąk policji zginął kolejny czarnoskóry obywatel. Dla mieszkańców Europy czytane newsy o powszechnej brutalności amerykańskiej policji mogą wydawać się nierealne dlatego polecamy Wam tekst serwisu Vox na ten temat. W przystępny sposób wytłumaczą co się dokładnie stało, jaka kara może spotkać za to policjantów oraz jaki jest kontekst społeczny tego zdarzenia. [Vox]
Czy karabiny automatyczne są odpowiednie dla dzieci? Jeśli zostaną zminiaturyzowane i odpowiednio przyozdobione. Przynajmniej tak myśli jeden z amerykańskich producentów. [The Washington Post]
W stanie Utah w życie weszło prawo zakazujące terapii korekty płci dla osób poniżej 18 roku życia. Gubernator Cox uzasadniał swój podpis niedostateczną wiedzą na temat długookresowych skutków takiej terapii. W zeszłym próbował zawetować (legislatura go przegłosowała) przepisy zabraniające trans uczniom brania udziału w zawodach sportowych dla dziewcząt. Trzeba dodać, że według nowego prawa korektą płci są także zachowania afirmujące płeć nastolatka, takie jak zwracanie się do niego imieniem, jakie dla siebie wybrał czy pozwalanie mu na ubieranie się zgodnie z odczuwaną płcią. [BuzzFeed News]
Reuters donosi, że Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych nie znalazł tajnych dokumentów w domu prezydenta Bidena w Delaware. Jeśli już się gubicie w tym, jakie dokumenty miał Trump, a jakie Biden to polecamy podcast Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Mateusz Piotrowski przypomina jak różnią się obydwie sprawy, jak i podejście do nich Trumpa i Bidena. [Reuters]

Oceania

Po sześciu dniach udało się znaleźć zaginioną kapsułkę zawierająca wysoce radioaktywny Cez-137. Wypadła podczas transportu szosą z kopalni Rio Tinto do Perth. Problemem w jej odszukaniu były jej rozmiary, 6x8mm. [CNN]

Ekonomia i gospodarka

Zysk Shell w 2022 roku wzrósł ponad dwukrotnie do rekordowych 40 mld dolarów. Najbogatszy człowiek Azji i Indii traci obydwa tytuły gdy jego firma zaczęła dramatycznie tracić na wartości.

„Dlaczego nie wyjdzie ci kariera influencera?” Kamil Fejfer i Łukasz Komuda mają złe wiadomości dla wszystkich, którym marzy się taka kariera. Wszyscy inni dowiedzą się z tej audycji jakie mechanizmy sprawiają, że kariera influencera nie jest warta brania pod uwagę oraz dlaczego ludzie o niej i tak marzą.
„W ostatniej dekadzie coraz więcej sądów krajowych i instytucji międzynarodowych zaczyna traktować zachowawcze lub niekorzystne dla klimatu działania państw jak naruszenia zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego i praw człowieka. W ślad za nimi część państw dotkniętych zmianami klimatu angażuje organy międzynarodowe, by wywrzeć większą presję na państwach globalnej Północy. Przychylność trybunałów wobec takich skarg może w dłuższej perspektywie wymusić konieczność zwiększenia ambicji klimatycznych lub nawet wypłaty odszkodowań, m.in. przez Polskę.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

Nauka i technologia

Naukowcy chcą przywrócić do życia dinoza... diabła tasmańskiego, o czym pisze Al-Dżazira. Inna grupa naukowców chce przywrócić do życia Dodo. [Al-Dżazira], [Scientific American]
Serwis Nature prezentuje 11 badań klinicznych, które będą kształtować medycynę w 2023 r. [Nature]
Mogliście zapomnieć o pandemii koronawirusa a tymczasem ciągle powstają nowe szczepionki. O tym jak sobie radzą i czy będą miały szansę zdobyć niszę na rynku, pisze Nature. [Nature]
Nie zabraknie nam surowców potrzebnych do wytwarzania odnawialnych źródeł energii. [MIT Technology Review]
Tradycja łowienia ryb wspólnie przez ludzi i delfiny jest zagrożona. [Scientific American]
Kawa nie dostarczan nam energii; po prostu zaciąga kredyt w naszym organizmie a jego skutek odczuwamy po jakimś czasie. [The Conversation]
Mokradła, torfowiska, bagna. O tym, jak powstają, co można dzięki nim się dowiedzieć o epidemii czarnej śmierci, gdzie występują, co im zawdzięczamy, a także jak je zwiedzać, opowiada prof. Mariusz Lamentowicz z Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Idee, kultura, społeczeństwo

Jeśli byliście kiedyś w Muzeum Narodowym w Warszawie i zwiedzaliście Galerię Sztuki Średniowiecznej, to mogliście trafić na wizerunek kobiety która była ubrana we włochatą suknię. Chociaż sztuka średniowieczna u dzisiejszego obserwatora może czasami budzić zdziwienie, to jednak to jest w pewien sposób wyjątkowe. Artykuł Daily Art Magazine tłumaczy dlaczego podobizny Marii Magdaleny są takie włochate. [DailyArt Magazine]
„Uwielbiałeś szukać Wally'ego? Mam coś w sam raz dla Ciebie” Serwis opisuje nie tylko to, czym się taki obrazek powinien charakteryzować ale dodatkowo prezentuje galerię obrazków, nad którymi można spędzić dużo czasu szukając wśród detali jednej określonej rzeczy. [Kulturą w Płot]
Wiemy wiele o tym, jak balsamowano mumie, ale konkretne substancje i mieszanki oraz to, jak dokładnie ich używano, długo nam umykały – aż do teraz. W Egipcie odkryto starożytny zakład balsamowania. To znalezisko oferujące głęboki wgląd w skomplikowany proces tworzenia mumii oraz w egipskie hieroglify. [DW]
Tenochtitlán – stolica państwa Azteków. Założona na jeziorze, w opisach konkwistadorów przestawiana jako niezwykle miasto. Czy rzeczywiście było aż tak olśniewające? Skąd się wzięło i jak zakończyło swój żywot. A może żyje nadal? [Hrabia Tytus]

Tygodnik Neuropa

Wydanie 118, 03.02.2023