Wydanie 165, 29.12.2023
To z TVP w stanie likwidacji, protestami w Serbii i degradacją demokracji w Indiach
Życzymy Wam żeby w przyszłym roku aby Wasze zarobki były tak wysokie jak propagandystów PiS ale bez takiej kompromitacji moralnej.
Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Polska
Kamiński i Wąsik nie chcą do więzienia – najwcześniej tam trafią w połowie stycznia. Pierwsze 5 mld euro z KPO wpłynęło do Polski. „Niezidentyfikowany obiekt” wleciał do Polski.
Prezydent po 8 latach obudził się ze snu i zorientował się, że coś może być nie tak z TVP i w związku z tym ogłosił, że zawetuje ustawę okołobudżetową na rok 2024. Donald Tusk zapowiedział, że przedstawią nową ustawę żeby zapewnić finansowanie m.in podwyżek dla nauczycieli oraz dodatkowego finansowania dla NFZ. [Gazeta]
W związku z brakiem dodatkowego dofinansowania dla TVP minister Sienkiewicz biorąc pod uwagę stan finansów mediów publicznych postawił je w stan likwidacji. Nie znaczy to, że TVP i Polskie Radio zostały już zlikwidowane (instytucje nadal funkcjonują i będzą dalej działać) ale dzięki temu uzyskał większą władzę nad tym co się dzieje w mediach publicznych. [Business Insider]
„Donald Tusk zapowiedział zastąpienie Funduszu Kościelnego dobrowolnym odpisem podatkowym. Jego wysokość będzie zależała od wiernych – wyjaśnia sens reformy prof. UW Paweł Borecki” [OKO.press]
Tusk zapowiedział też pracę nad ustawą o związkach partnerskich. Mamy nadzieję, że skończy się dyskryminacja Polaków w ich własnym kraju na zlecenie watykańskiego okupanta. [Polsat News]
Dr. hab Maciej Duszczyk z Ośrodka Badań nad Migracjami został wiceministrem w MSWiA i jego zadaniem będzie opracowanie Polskiej polityki migracyjnej. Pierwszy tekst Krytyki Politycznej jest właściwie felietonem o tej nominacji oraz tym jak obecnie wygląda polityka migracyjna w Polsce i Europie (przykładem jest hejt z jakim spotkali się migranci, z którymi spotkał się marszałek Hołownia w Sejmie). Drugi tekst to wywiad z dr. Duszczykiem przeprowadzony jeszcze w listopadzie. [Krytyka Polityczna #1], [Krytyka Polityczna #2]
„Polska wieprzowina jest często polska tylko z nazwy. Pośrednicy ściągają miliony warchlaków z Danii – tuczone i zarzynane są w Polsce, dlatego uznaje się je za krajowy produkt” Polecamy reportaż śledczy serwisu [Frontstory]
„Pochodząca z 1982 roku Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi – zwana czasem ostatnią szykaną stanu wojennego – nie zezwala na sprzedaż alkoholu na dworcach kolejowych. Zakaz pogłębia problemy PKP w zdobywaniu najemców lokali handlowych – trudno jest przyciągnąć do budynków dworcowych sklepy, markety, a także knajpki i restauracje, w sytuacji gdy nie będzie można w nich sprzedawać piwa czy wina.” [Krytyka Polityczna]
Donald Tusk premierem, Radosław Sikorski szefem MSZ. Czy to powrót do przeszłości? Nie do końca. Polecamy dwa materiały na temat nowego MSZ. Pierwszy to artykuł Polityki (niestety za twardym paywallem) na temat osoby Radosława Sikorskiego. Trochę o poprzednich rządach, trochę o byciu w opozycji, trochę o jego przygodzie w PiSie. Jeśli macie możliwość to przeczytajcie. Drugi materiał to rozmowa w programie Fakty po Faktach. Sam materiał wideo jest dla zalogowanych użytkowników, ale wybrane aspekty rozmowy są w formie tekstowej. Dowiecie się z nich jakie jest obecne podejście Ministra Spraw Zagranicnych do kwestii Polski w Unii Europejskiej. [Polityka], [Fakty po Faktach]
Wojna w Ukrainie
Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich.
Rosja napadnie na Polskę? Nie, skąd ten pomysł? Czy może wywierać presję na Polskę i NATO? A to już inna kwestia. Rozmowa Jakuba Bodzionego z Witoldem Juraszem oraz Zbigniewem Parafianowiczem na temat obecnej sytuacji Polski oraz Ukrainy.
W nocy z czwartku na piątek doszło do jednego z największych ataków rakietowych na Ukrainę ostatnio. Władze podają, że Rosja użyła co najmniej 158 dronów i rakiet. Większość z nich została strącona przez ukraińskie wojsko ale obecnie wiadomo o ponad 70 osobach rannych i 12 zmarłych w wyniku tego ataku. [The Kyiv Independent]
„Rosja wykorzystuje jeńców wojennych jako broń polityczną przeciwko Kijowowi. Ostatnia duża wymiana więźniów miała miejsce w sierpniu, ale ukraińskie rodziny otrzymują telefony od jeńców wojennych przetrzymywanych przez Rosję z prośbą o protest przeciwko ukraińskiemu rządowi.” [Politico]
„Jakie spory dzielą Ukrainę oraz Rumunię oraz z czego one wynikają? Dlaczego Rumunia żywiła do Ukrainy nieufność, bojąc się, że ta sprzyja Rosji? Jaka była reakcja Rumunii na rosyjską agresję? Na czym polega polityka międzynarodowa Rumunii? Czy przyszłoroczne wybory prezydenckie mogą wpłynąć na zmianę kierunku polityki Rumunii?”
„To pierwsze Boże Narodzenie misji Prawosławnej Cerkwi Ukrainy w Warszawie. Uroczyste nabożeństwa świąteczne są odprawiane w pomieszczeniu udostępnionym przez ursynowską rzymskokatolicką parafię Błogosławionego Edmunda Bojanowskiego.” Polecamy artykuł Piotra Pogorzelskiego, którego możecie kojarzyć z podcastu Po prostu Wschód. [Belsat]
Europa
Ćwiczenia wojskowe na północno-wschodniej flance NATO. Zmarł Jacques Delors, jeden z twórców zjednoczonej Europy. Szwedzi chcą uratować swój zabytkowy statek. Hiszpania wycofa się z energii atomowej do 2035 roku.
Od wyborów w Serbii jest niespokojnie. Ludzie praktycznie codziennie wychodzą na ulice żeby protestować a w czasie wielu protestów dochodzi często do starć z Policją. Politico opisuje jak opozycja twierdzi, że wybory zostały sfałszowane i na tym opiera swoje wezwania do protestów. Euronews wspomina o tym jak opozycyjni politycy wzywają do uwolnienia studentów zatrzymanych w czasie jednego z protestów. [Politico], [Euronews]
Czy wybory w Serbii były uczciwe? Czy dochodziło tam do fałszerstw? Trudno powiedzieć czy dochodziło do ordynarnego „dosypywania głosów do urn” ale po ostatnich dwóch wyborach w Polsce powinniśmy wiedzieć, że uczciwość wyborów to dużo więcej niż samo wrzucenie głosu do urny. Powyborczy raport OBWE wskazuje wiele nieprawidłowości do jakich doszło w czasie kampanii wyborczej jak i samego głosowania. [OBWE]
Słyszeliście, że Francja zatrzymała samolot lecący z Indii i urządziła na lotnisku tymczasową salę sądową? O co chodzi i czy rzeczywiście doszło tam do przemytu ludźmi? Al-Dżazira stara się wytłumaczyć co dokładnie stało się na francuskim lotnisku. [Al-Dżazira]
„Według krajowej agencji wywiadowczej i ministerstw rządowych, w całych Niemczech ma miejsce strategiczne przejmowanie gruntów wiejskich przez prawicowych ekstremistów w celu stworzenia społeczności niezależnych od państwa.” Jakby rosnące poparcie dla skrajnie prawicowej AfD to było mało to jeszcze takie newsy docierają do nas z Niemiec. [The Guardian]
Serwis The Slovak Spectator donosi o tym, że partii Roberta Ficy, który wygrał niedawne wybory miał doradzać w czasie kampanii jeden z doradców Viktora Orbana. Warto przypomnieć, że w czasie niedawnych polskich wyborów w sztabie PiS też miał się znajdować człowiek Orbana (o czym pisał m.in Onet). [The Slovak Spectator], [Onet]
A teraz drobny przegląd propagandy. Pierwszy materiał to Białoruś i jej propagandowe przedstawienie Polski. O tym jak Łukaszenka komentuje wybory w Polsce, jak ciągle straszy wojną z Polską, która jest przeciwnikiem nr 1, a równocześnie mówi o potrzebie dialogu i sąsiedzie zza miedzy danym od Boga opowiadają analitycy OSW Kamil Kłysiński i Piotr Żochowski.
W drugim materiale Rosja i przemówienie Putina o wojnie kulturowej z Zachodem, zwycięstwie „rosyjskiej kobiecości”, trendach na tik-toku i zbliżających się wyborach. O nurtach obecnej rosyjskiej propagandy opowiada Katarzyna Chawryło, ekspertka OSW.
Jeśli ciekawi Was co tam na Kaukazie się dzieje i np. dlaczego Rosja ciągle potrzebuje Armenii, to polecamy ostatnie wydanie [Przeglądu Agnieszki Filipiak].
Bliski i Środkowy Wschód
Od 7. października trwa wojna Hamasu z Izraelem. Ośrodek Studiów Wschodnich przygotował komentarz do tego co się wydarzyło, jaki jest odbiór sytuacji i jakie są możliwe skutki ataku. Analityczna i przeglądowa praca Marka Matusiaka. [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Nowym koordynatorem ONZ ds. pomocy humanitarnej i odbudowy Gazy została Holenderka Sigrid Kaag. Jej profil oraz dywagacje o możliwych planach przedstawia [DW].
Komitet Ochrony Dziennikarzy alarmuje, że podczas konfliktu w Gazie, na terenie Izraela oraz na pograniczu z Libanem, zginęło już niemal 70 dziennikarzy. Dodatkowo okoliczności śmierci mogą wskazywać na wręcz celowe atakowanie dziennikarzy przez siły izraelskie. Przedstawiciele wojsk Izraela odrzucają te oskarżenia mówiąc, że ich działania wycelowane są jedynie w Hamas. W wypowiedziach izraelskich polityków pojawiały się wypowiedzi mówiące o współudziale dziennikarzy i fotografów w ataku z 7. października. [The Guardian]
Turecka komisja parlamentarna przegłosowała wniosek o zatwierdzenie szwedzkiego członkostwa w NATO. Otwiera to droge do głosowania w parlamencie. Czy ostatnia prosta w turecko-szwedzkiej telenoweli NATOwskiej będzie, krótka i bez wybojów? Obiecujmey Was o tym informować. [Reuters]
Szwedzki sąd apelacyjny podtrzymał wyrok dożywocia dla Hamida Nouriego, irańczyka, skazanego za udział w egzekucjach więźniów politycznych, które miały miejsce 9 lat po rewolucji islamskiej w Iranie w 1988 roku. Zamordowano wtedy kilka tysięcy więźnów politycznych. Był on sądzony w Szwecji zgodnie z zasadą represji wszechświatowej. Jest on jedyna osobą, która poniesie odpowiedzialnośc karną w związku z egzekucjami politycznymi w porewolucyjnym Iranie. [DW], [Wikipedia] [DW],
W Iranie dokonano egzekucji 4 osób za szpiegostwo na rzecz izraelskiego Mosadu. Powiązane z wymiarem sprawiedliwości media podały imiona i nazwiska skazanych. Oskarżano ich między innymi o porwanie i pobicie irańskiego pracownika służb w celu uzyskania od niego informacji wywiadowczych, jak również podpalenia samochodów należących do irańskich pracowników wywiadu. Pozostali członkowie grupy szpiegowskiej mieli zostać skazani na 10 lat więzienia. [AP News]
W Teheranie odbył się pogrzeb wysokiego rangą generała Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej, który miał zginąć w Syrii, podczas jednego z Izraelskich ataków powietrznych. Zgodnie ze słowami irańskich oficjeli, gen. Razi Mousavi zostanie pomszczony. Wypowiedzi dowódcy zmarłego, odniosły się również do ataku Hamasu z 7. października – po raz kolejny podkreślono, że Iran nie miał z nimi nic wspólnego i jest to inicjatywa godna pochwały, jednak czysto palestyńska. [AP News]
W ostatnich atakch na bazy amerykańskich żołnierzy w Iraku rannych zostało 3 amerykańskich żołnierzy. W odpowiedzi, prezydent Joe Biden zapowiedział ataki na bojówki szyickie powiązane z Iranem, które według służb amerykańskich stoją za atakami. [ABC News]
W Iraku zginęło dwóch myśliwych, Kuwejtczyk i Saudyjczyk. Przyjechali do Iraku na łowy, zginęli jednak od ładunku wybuchowego pozostawionego najpewniej przez tzw. państwo islamskie. [AP News]
12 Tureckich żołnierzy zginęło podczas prowadzenia operacji w północnych Syrii i Iraku. W odpowiedzi dokonano ataku na 70 obiektów powiązanych wg Turków z organizacjami kurdyjskimi, szczególnie z Partia Pracujących Kurdystanu. [AP News #1], [AP News #2]
Zgodnie ze słowami indyjskiego ministra spraw zagranicznch, Katarski sąd miał złagodzić wyroki dla ośmiu obywateli Indii skazanych na karę śmierci z szpiegostwo. Katar również zezwolił na dostęp służb konsularnych do więźniów. Ze względu na poufną naturę sprawy nie podano żadnych dodatkowych informacji. [Reuters]
Azja
Kącik faszystowsko-indyjski
Jarosław Kaczyński na pewno zazdrości premierowi Indii Narendrze Modiemu gdyż ten ma obecnie parlament wolny od opozycji. Oczywiście nie dokonał tego świetnym wynikiem wyborczym tylko zawieszając 146 przedstawicieli opozycji w obydwu izbach parlamentu. CNN ma, krótkie podsumowanie a jeśli ciekawi Was więcej co dzieje się w Indyjskiej polityce, to The Diplomat ma bardziej wyczerpujący artykuł o tej sprawie. [The Diplomat]
Wszyscy mają
MambęPegasusa – mam i ja! Tak mógłby zaśpiewać rząd Indii gdyby miał poczucie humoru. Niestety podsłuchiwanie dziennikarzy nie jest zbyt zabawne gdyż wskazuje na upadek standardów państwa demokratycznego oraz coraz mniejszą wolność słowa. Al-Dżazira ma krótkie podsumowanie indyjskiej afery z Pegasusem. [Al-Dżazira]W przyszłym roku odbywają się powszechne wybory w Indiach i serwis Rest of World opisuje jak coraz mniej miejsc w internecie jest przyjazna dla wyrażania opinii krytycznych wobec rządu. Pierwszy artykuł jest o tym jak YouTube jeszcze się broni przed wpływami rządowymi a drugi opisuje jak Facebook stał się mniej przyjazny dla krytyków rządu. [Rest of World #1], [Rest of World #2]
„Studenci w indonezyjskiej prowincji Aceh zebrali się w środę na wiecu, domagając się od rządu wypędzenia uchodźców Rohingya, którzy coraz liczniej przybywają drogą morską. Do protestu doszło w momencie, gdy policja wskazała kolejnych podejrzanych o handel uchodźcami.” [AP News]
„Prezydent Sri Lanki Ranil Wickremesinghe udzielił amnestii ponad 1000 skazanym i zwolnił ich z więzień w całym kraju z okazji Świąt Bożego Narodzenia, poinformował jeden z urzędników.” [Al-Dżazira]
Afryka
Tydzień temu pisaliśmy o przedłużających się wyborach w DR Konga. Z wstępnych wyników wynika, że rządząca partia wygra ze znaczną przewagą ale opozycja uważa, że doszło do wielu oszustw wyborczych. Al-Dżazira pisze o tym jak opozycjoniści szykują się do marszu protestacyjnego, mimo rządowego zakazu. Za to jeśli ciekawi Was jak ogólnie wygląda sytuacja w tym kraju, to dr Anna Cichecka z Uniwersytetu Wrocławskiego tydzień temu udzieliła krótkiego komentarzu dla podcastu Podróż bez Paszportu. [Al-Dżazira]
Czy dojdzie do końca wojny domowej w Sudanie? Nie wiemy. Ale przywódca jednej z walczących stron przybył na rozmowy pokojowe do stolicy Etiopii. Artykuł Al-Dżaziry opisuje rozmowy w Addis Abebie jak i przypomina najważniejsze informacje dotyczące wojny domowej w Sudanie. [Al-Dżazira]
„Minister spraw zagranicznych Zambii, Stanley Kakubo, zrezygnował ze stanowiska po tym, jak został rzekomo przyłapany na nagraniu wideo otrzymującym górę gotówki od chińskiego biznesmena.” [BBC]
Ponad 160 osób zginęło, a ponad 300 zostało rannych w atakach na cywili w Nigerii. Skoordynowane ataki wzięły na cel 20 różnych miejscowości. Jest to kolejna odsłona walki o zasoby między grupami etnicznymi, która potęgowana jest poprzez zmieniający się klimat. [The Guardian]
Ameryka Łacińska
„Szef największej pozostałej grupy rebeliantów w Kolumbii powiedział w poniedziałek, że będzie przestrzegać niedawnego porozumienia o zawieszeniu porwań cywilów dla okupu tylko wtedy, gdy rząd dotrzyma obietnicy finansowania projektów, które mogłyby zapewnić rebeliantom alternatywne źródła dochodu.” [AP News]
Argentyńczycy ciągle protestują. Od kiedy nowy prezydent ogłosił cięcia w wielu sektorach publicznych ludzie (często organizowani przez związki zawodowe) wyszli na ulice mimo tego, że rządzący politycy grozili im śmiercią lub więzieniem. Groźby więzienia wynikają z nowego prawa, które przewiduje do 6 lat za protestowanie. AP News pisze o losie 5 tysięcy pracowników sektora publicznego, którzy zostali zatrudnieni w 2023 roku i zostali zwolnieni przez nowego prezydenta. [El Pais], [AP News]
Chociaż relacje pomiędzy Gujaną i Wenezuelę się unormowały mimo sporu o region Esequibo (przypominamy, że należy on do Gujany) to i tak Wielka Brytania postanowiła wysłać statek patrolowy do tego regionu. [The Guardian]
Hugo Chavez tak długo rządził w Wenezueli, że jeden odcinek podcastu Za Rubieżą nie wystarczy na przedstawienie jego osoby. Zapraszamy na kolejny odcinek Historii Wenezuelii.
Ameryka Północna
Nie w każdym wydaniu wspominamy o Kanadzie ale jeśli zwracacie na newsy z tego kraju, to powinniście kojarzyć afery, które zaburzyły relacje tego państwa z Chinami i Indiami. NPR ma przeglądowy artykuł o tym jak Kanada radzi sobie z tymi zawirowaniami na scenie międzynarodowej i przypomina o co chodziło w każdej z wielu afer. [NPR]
Pisaliśmy już kilkukrotnie jak republikanie w stanach które kontrolują umożliwiają coraz młodszym dzieciom pracę zarobkową. CBS News na podstawie jednego tragicznego przypadku opisuje jak firmy łamią już złagodzone prawo co prowadzi często do wypadków i śmierci nieletnich pracowników. [CBS News]
Chociaż Sąd Najwyższy stanu Kolorado wykluczył Donalda Trumpa z wyborów prezydenckich w tym stanie to w stanie Michigan zapadła odmienna decyzja o czym pisze BBC. Reuters pisze o tym jak stan Main chce tak samo jak Kolorado wykluczyć Trumpa z wyborów. Wszyscy teraz zastanawiają się jaką decyzję wyda Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych. [BBC], [Reuters]
Republikańska polityczka Nikki Haley, która jest kandydatką na kandydatkę w wyborach prezydenckich zaliczyła sporą wpadkę. Podczas rozmowy z wyborcami zadano jej pytanie o przyczynę amerykańskiej wojny secesyjnej. Odmówiła uznania, że przyczyną było niewolnictwo i stwierdziła, że chodziło w tym sporze o prawa stanów. Nagranie wideo z tego spotkania obiegło amerykańskie media i było powodem krytyki byłej gubernatorki Południowej Karoliny. [Politico]
„Potomek znakomitej rodziny wojskowej, wnuk i syn admirałów, stał się bodaj najbardziej znanym jeńcem pojmanym w trakcie wojny w Wietnamie. Zestrzelony nad Hanoi cudem przeżył, w słynnym więzieniu ”Hanoi Hilton„ spędził ponad cztery lata, bity i torturowany. Ofertę wcześniejszego zwolnienia odrzucił, bo byłoby to sprzeczne z kodeksem jeńców wojennych, zgodnie z którym powinni być oni zwalniania w kolejności pojmania. Do kraju powrócił już po podpisaniu porozumień pokojowych w 1973 roku. Osiadł w Arizonie i zajął się polityką: wkrótce w Senacie zajął miejsce słynnego Barry’ego Goldwatera, który pchał Partię Republikańską w prawo.” O Johnie McCainie, który przegrał blisko 15 lat temu wybory prezydenckie z Barackiem Obamą opowiadają niezawodni prowadzący Podkastu Amerykańskiego.
Oceania
„Przywódcy Australii i Nowej Zelandii zgodzili się w środę dążyć do zacieśnienia więzi obronnych, podczas gdy ta ostatnia rozważa dzielenie się zaawansowanymi technologiami wojskowymi ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią w ramach tak zwanego partnerstwa AUKUS.” [AP News]
„Kilka dni temu wyszło na jaw, że mechanicy australijskich sił zbrojnych rozpoczęli potajemny demontaż wycofanych ze służby śmigłowców NH90 (oznaczenie lokalne: MRH90 Taipan). Części mają następnie być zakopane na terenie pustynnego składowiska i w tak bezceremonialny sposób ma dobiec końca historia tych maszyn, za którymi w Kraju Kangurów mało kto zatęskni.” Pozostają jednak pytanie odnośnie transferu Taipanów do Europy w związku z tocząca się wojną w Ukrainie. Podobne pytania zadaje się również w zawiązku z wycofywanymi samolotami F-18. [Konflikty]
Ekonomia i gospodarka
Jeśli mieszkacie w Stanach Zjednoczonych i chcecie kupić najnowszy Apple Watch, to powinniście się pospieszyć. NPR pisze o tym jak sąd apelacyjny wstrzymał zakaz sprzedaży tych zegarków na terenie Stanów Zjednoczonych. Zakaz wynika ze sporu patentowego między firmą Apple a firmą Masimo. Jeśli interesuje Was ten temat bardziej, to The Verge ma listę artykułów na temat tego sporu, zakazu sprzedaży oraz tego dlaczego firma Masimo postanowiła walczyć z Applem i jest jedną z nielicznych firm jaka odnosi na tym polu sukces. [NPR], [The Verge]
Bezpieczny kredyt 2% cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Skala dopłat do kredytu jak i świadomość ograniczonego czasu trwania oferty napędziły tłumnie kupujących jak i wzrosty cen mieszkań. Co dalej się stanie z programem? Nowy rząd zmienę formuły wsparcia. Jak głosi komunikat na stronie ministerstwa: „Naszym celem jest to, by nowy instrument był z jednej strony bardziej atrakcyjny dla osób o niższych dochodach i większych rodzin, z drugiej, by ograniczał jego nadużywanie przez osoby, których wysokie zarobki pozwalają na uzyskanie kredytu w zwykłej ofercie rynkowej.” [Ministerstwo Rozwoju i Technologii]
Nauka i technologia
„– Obecnie ton w debacie nadają sceptycy i dezinformacja, a strona naukowa zepchnięta jest do defensywy. Jesteśmy już tak skupieni na odpieraniu ataków, że zapominamy o wyprowadzeniu kontrataku. Czyli o przedstawieniu własnej dobrej historii – mówi dr hab. Marcin Napiórkowski, semiotyk kultury z Uniwersytetu Warszawskiego. W wywiadzie dla Nauki o klimacie tłumaczy, w czym może pomóc dobra narracja.” [Nauka o Klimacie]
Moderna ostro zabiera się raka. Serwis Freethinker opisuje szczepionkę mRNA na raka skóry od tej firmy a Reuters wspomina o tym jak Moderna razem z firmą Merck pracuje nad lekiem na pewien rodzaj raka płuc. [Reuters], [Freethink]
Krzysztof M. Maj jaki jest, wiele osób widzi. Chcielibyśmy polecić jego rozmowę z Anną Szulc (Statut nieumarły) na temat podejścia do współczesnej edukacji „Co zrobić, by szkoła NIE BYŁA piekłem”
„The New York Times pozywa OpenAI i Microsoft w związku z wykorzystywaniem jego artykułów do szkolenia chatbotów. The New York Times twierdzi, że OpenAI i Microsoft rozwijają swoją technologię poprzez »bezprawne wykorzystanie pracy The Times do tworzenia produktów sztucznej inteligencji, które z nią konkurują«.” [Politico]
„Naukowcy odkryli, że niedoświadczeni lekarze wykonujący kolonoskopię wspomagane sztuczną inteligencją znacznie poprawili wykrywanie polipów. Wykorzystanie sztucznej inteligencji w tym narzędziu diagnostycznym może zmniejszyć ryzyko przeoczenia tych potencjalnych prekursorów raka jelita grubego.” Mamy tylko nadzieję, że do trenowania tych modeli sztucznej inteligencji nie łamano niczyich praw autorskich. [New Atlas]
„Rewolucja komputerów kwantowych może być bardziej odległa i bardziej ograniczona, niż wielu sądzi. Jest to przesłanie pochodzące od niewielkiej, ale głośnej grupy wybitnych sceptyków w powstającej branży obliczeń kwantowych i wokół niej.” Jeśli liczyliście na komputer kwantowy w niedalekiej przyszłości, to może spotkać Was spore rozczarowanie o czym pisze [IEEE Spectrum].
„Szczepienia mogą stać się mniej bolesne dzięki potraktowaniu skóry płynem zawierającym szczepionkę i wykorzystaniu ultradźwięków do wtłoczenia jej do organizmu.” [New Scientist]
A na koniec mamy dla Was prawdziwą bombę atomową (hehehe). Ok, to był słaby żart, ale temat poważny i ciekawy. Dariusz Aksamit w rozmowie z Astrofazą (Piotr Kosek) na temat promieniowania. Banany, wypadki, izotopy jodu, Czarnobyl. Szykujcie się na dłuuugi materiał. Radośnie (hehehe, ok, ostatni raz) polecamy.
Idee, kultura, społeczeństwo
Zastanawialiście się kiedyś dlaczego tak późno powstały rowery? Nie jesteście jedyni a odpowiedź na pytanie dlaczego tak było możecie znaleźć w artykule na stronie [Roots of Progress].
Jak ludzie śmieją się w internecie? Jest tyle sposób wyrażania śmiechu ile jest języków. Rest of World postanowiło zgłębić ten temat. [Rest of World]
Za co jeszcze szanujemy europejskie trybunały? Za walenie w FIFĘ i UEFĘ. Życzmy im aby upadły i sobie ten głupi ryj rozwaliły a gdy o tym myślimy, to się uśmiechamy. A jeśli chcecie trochę bardziej merytorycznej dyskusji o sprawiedliwości w sporcie, to zapraszamy do podcastu Kultury Liberalnej gdzie odpowiednio szczegółowo tłumaczą jak to z tą sprawiedliwością w sporcie jest. A podcast Podróż bez Paszportu skupia się wyłącznie na sprawie piłkarskiej superligi i wyroku TSUE z nim związanym.
Polska, praworządność, polityka, PiS, PO, Jarosław Kaczyński, wybory 2023 i ich konsekwencje. Czy to kolejna rozmowa z politykiem? Nie, to raper Łona, czyli Adam Zieliński oraz rozmowa o jego najnowszej płycie.
Podczas swojego wystąpienia w Sejmie RP, premier Donald Tusk odniósł się do pamiętnych słów Jacka Kurskiego na temat „Dziadka z Wehrmachtu”. Tragedia setek tysięcy Polaków została 18 lat temu wykorzystana do ataku na politycznego konkurenta. Irytujący Historyk przybliża historię Polaków wcielonych do wojsk III Rzeszy.
I na koniec ostatniej sekcji, ostatniego odcinka w tym roku coś bardziej melodyjnego. W Radiu Naukowym prof. Dariusz Ziółek z Instytutu Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego opowiada o muzyce rozrywkowej, słynnych czterech akordach, połączeniu muzyki i nauki, popularyzacji muzyki poważnej, roli muzyki w kulturze jak i oczywiście, jak sztuczna inteligencja może wpłynąć na sektor muzyki.