Podsumowania za rok 2023 i prognozy na 2024
Wszystko co przegapiliście w minionym roku oraz wszystko czego możecie spodziewać się po obecnym
Nasze podsumowanie chcielibyśmy zacząć tak jak zazwyczaj zaczynamy każde wydanie Tygodnika Neuropa, od Polski. Jednocześnie jako osoby, które śledzą polską debatę publiczną na bieżąco (z przerwami, dla zdrowotności) nie jest to najłatwiejsze. W końcu cały czas się coś dzieje. Ale jest jedno zdarzenie, którego konsekwencje wypełniają obecnie nagłówki gazet, paski telewizji i posty komentariatu. Są to wybory parlamentarne z 2023 roku, w których Zjednoczona Prawica utraciła większość parlamentarną na rzecz koalicji Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi oraz Lewicy.
Beż żenady i wątpliwości możemy powiedzieć, że są to wybory, które zatrzymały budowanie postkomunistycznego państwa mafijnego na wzór węgierski. Mamy nadzieję, że będzie to punkt zwrotny w polityce prowadzonej przez państwo polskie wobec osób, które nie pasują do ludowo-katolickiego wzorca Polaka.
Liczymy, że rok 2024 oraz kolejne lata istnienia obecnej koalicji przyniosą poprawę w polityce klimatycznej, migracyjnej oraz unijnej Polski. Że zmieni się też relacja państwo-kościół i nastąpią zapowiadane zmiany w Funduszu Kościelnym. Kończąc listę naszych nadziei przechodzimy do polecenia tekstów i podcastów, które zajmą się podsumowaniem roku 2023 oraz prognozowaniem roku 2024 w Polsce i na Świecie.
Polska
„W dzisiejszym odcinku Marek Świerczyński i Piotr Łukasiewicz opowiadają, jakie wyzwania staną przed polskimi służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństw i dyplomacje. Zastanawiają się też, skąd spodziewać się zagrożeń i gdzie szukać sojuszników. Rozmowę prowadzi Andrzej Bobiński. Zapraszamy!”
„W dzisiejszym odcinku Robert Tomaszewski, Julia Cydejko i Dominik Brodacki opowiadają, jakie zmiany rok 2024 przyniesie w energetyce. Zastanawiają się, czy koalicja rządowa przyspieszy transformację energetyczną, jakie będą ceny energii oraz jaką agendę energetyczno-klimatyczną przedstawią nowe władze w Brukseli. Zapraszamy!”
Wojna w Ukrainie
„Ukraińska kontrofensywa, pomoc USA i UE dla Kijowa, bunt Grupy Wagnera, rola Węgier i Słowacji, Karabach – razem z Agnieszką Legucką z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i z dyrektorem Ośrodka Studiów Wschodnich Wojciechem Konończukiem podsumowujemy 2023 rok.”
Swiat
„Zapraszamy do odsłuchania specjalnego odcinka Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia 2023 roku oraz zastanawiają się, co czeka nas w roku kolejnym, 2024, w stosunkach międzynarodowych. W tym odcinku Tomasz Zając oraz Sara Nowacka rozmawiają z:
Marcinem Andrzejem Piotrowskim i Mateuszem Piotrowskim o bezpieczeństwie w kontekście wojny na Ukrainie oraz o USA,
Agnieszką Legucką i Marcinem Przychodniakiem o Rosji i Chinach,
Jolantą Szymańską i Melchiorem Szczepanikiem o Unii Europejskiej,
Patrykiem Kuglem i Jędrzejem Czerepem o Globalnym Południu.”
„Czas na podsumowanie roku 2023! Zespół OSW prezentuje 10 wydarzeń, których konsekwencje będą nam towarzyszyły w następnych latach (kolejność wydarzeń prezentowanych w filmie jest przypadkowa, a lista nie jest wyczerpana).”
„Rok 2023 miał być przełomem dla wojny w Ukrainie. Mimo ubiegłorocznej nadziei konflikt nadal trwa, a poparcie spada. Coraz większy podział na osoby wspierające Ukrainę i tych, którzy są im przeciwni, zmęczenie państw Unii Europejskiej oraz zmniejszenie pomocy militarnej ze strony USA, sprawiło, że kolejne państwa stają się coraz bardziej sceptyczne, a Kijów musi poszukiwać nowej strategii na skupienie na sobie uwagi świata.”
Co zdażyło się w Europie w 2023 roku? Euronews ma dwa ciekawe artykułu. Pierwszy to lista wydarzeń uznanych za ważne a drugi to zestaw wykresów, które opisują zjawiska ważne w minionym roku w Europie.
Co ważnego wydarzyło się w Kaukazie Południowym w 2023 roku? Co możemy zobaczyć w tym regionie w roku 2024? Agnieszka Filipiak przedstawia swoje oceny i prognozy. Polecamy. [Przegląd Agnieszki Filipiak]
Czy cokolwiek dzieje się na Litwie? Chociaż to jeden z naszych sąsiadów to bardzo mało w polskich mediach mówi się o tym kraju. Ana Matusevic przygotowała, krótkie podsumowanie 2023 roku na Liwie. Dowiecie się z niego czym jest „afera paragonowa” oraz w jakiej sprawie Litwa przegrała przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. [Osobisty atlas świata]
Mogliście zauważyć, że redakcja Tygodnika Neuropa zwraca uwagę na to co dzieje się w Mołdawii. Więc nie zaskoczymy Was podsumowaniem minionego roku w tym kraju. [Moldova Matters]
„W dzisiejszym odcinku dyrektor OSW- Wojciech Konończuk oraz wicedyrektorzy Justyna Gotkowska i Jakub Jakóbowski opowiedzą o prognozach na nadchodzący rok. O roli Chin w światowym ładzie, o przyszłości wojny na Ukrainie i o strategii Zachodu.”
Co czeka Południową Amerykę w 2024 roku? Americas Quarterly opisuje pięć trendów, które według redakcji będą miały największy wpływ na ten region. [Americas Quarterly]
Jeśli lubicie podcast Za Rubieżą, to koniecznie musicie posłuchać odcinka gdzie Miłosz Szymański opowiada o tym co może świat czekać w 2024 roku. Podcast jest długi, bo aż półtoragodzinny i porusza wiele tematów, które można znaleźć w innych materiałach jakie tutaj zamieściliśmy.
„Czy rok 2024 będzie przełomowy dla Ukrainy i Zachodu? To będzie istny festiwal wyborów w Unii Europejskiej, w Stanach Zjednoczonych i na świecie. Być może nigdy jeszcze losy Europy nie zależały w takiej mierze od opinii publicznej. Sentyment w Unii sprzyja Ukrainie, ale nie wszędzie w równej mierze. Czy to wystarczy do poparcia ambitnej polityki zbrojeniowej koniecznej do obrony Ukrainy i całej Europy?”
W tym roku odbędzie się ogromna liczba wyborów – jedna trzecia populacji świata odda swój głos. Poza wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych i fasadowymi wyborami w Rosji odbędą się też wybory do parlamentu europejskiego czy wybory prezydenckie na Tajwanie. Jeśli chcecie dowiedzieć się gdzie jeszcze, to serdecznie polecamy podcast Reutersa. Artykuł Politico patrzy na światowe wybory z amerykańskiej perspektywy a artykuł Al-Dżaziry skupia się na państwach, których nie znajdziecie w tekście Politico. [Politico], [Al-Dżazira]
Nauka, technologia i gospodarka
Redakcja serwisu Rest of World przygotowała listę najciekawszych artykułów (które pojawiły się w innych serwisach) dotyczących nowych technologii jakie powstały w roku 2023. [Rest of World]
Kto kształtował naukę w mijającym roku? Nature przedstawia sylwetki 10 naukowców (a także Chat GPT), których uznało za najbardziej wpływowych oraz opisuje co takiego osiągnęli. [Nature]
„W tym odcinku reporterka Miryam Naddaf dołącza do nas, aby porozmawiać o ważnych wydarzeniach naukowych, na które należy zwrócić uwagę w 2024 roku. Usłyszymy między innymi o masie neutrina, neuronalnych podstawach świadomości i pozwach klimatycznych w Hadze.”
„Niewiele wskazuje na to, by rozpoczynający się rok miał być spokojniejszy od poprzedniego. Napięcia geopolityczne w 2024 r. dalej będą silnie wpływały na gospodarki. Relacje handlowe między wieloma państwami będą w dużym stopniu zależeć od wydarzeń politycznych. Trwająca wojna na Ukrainie, konflikt Izraela z Hamasem czy szereg wyborów prezydenckich także będą kształtować gospodarczy obraz świata. Oto najważniejsze wydarzenia geopolityczne 2024, które wpłyną na gospodarki na świecie.” [Obserwator Gospodarczy]
Co czeka w roku 2024 światowy handel? Na to pytanie starają się odpowiedzieć eksperci amerykańskiego The Center for Strategic and International Studies. Patrzą oni na wszystko zza wielkiego bajora (czyli z drugiej strony Oceanu Atlantyckiego) co może być dla nas ciekawa perspektywą.
Idee, kultura, społeczeństwo
The Guardian przygotował listę 20 swoich ulubionych dłuższych tekstów z 2023. Tematy wśród nich poruszane poruszają tematy takie jak konflikt o ogród botaniczny, bakterie jedzące plastik czy zmiana nastawienia do AI twórcy pierwszego chatbota. [The Guardian]
Podsumowania działalności w poprzednim roku dokonał też serwis Konflikty.pl, który z pewnością znacie z regularnych wydań Tygodnika. Wśród ulubionych tekstów redakcji znalazły się materiały na temat historycznych ciekawostek (użycie radzieckiego sprzętu przez wojska Izraela), aktualnie trwających konfliktów (walki w Gazie) oraz analiza na temat potrzeb posiadania Marynarki Wojennej przez Polskę. Ostatni tekst jest szczególnie aktualny przez napiętą sytuację na Morzu Czerwonym i konieczność obrony szlaków handlowych. [Konflikty]
Wiemy, że to dużo materiałów ale przecież nie musicie zapoznawać się z każdym z nich. Miłego czytania/słuchania/oglądania.
o rany, odkryłam podcast "za rubieżą" dzięki :)