Wydanie 126, 31.03.2023
To z Unią Afrykańską, bronią jądrową na Białorusi i oskarżeniem Donalda Trumpa
W przeciwieństwie do przewodniczącego Konfederacji wiemy i pamiętamy… chociażby o tym, że jest piątek i czas na nowy Tygodnik Neuropa. Miłej lektury.
Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Polska
Pisowski propagandysta prosi o pomoc finansową, choć ma milionowe zyski. Rolnicy doszli do porozumienia z ministrem rolnictwa, ale protest będzie ciągle trwał. Jest rekomendacja rady ds. cyfryzacji w sprawie zakazu TikToka (ale pewnie nic to nie zmieni). Gangster na weselu córki komendanta głównego policji. Część wyborców PiS i Konfederacji uwierzyła TVP, że opozycja chce zakazać mięsa.
Skrajnie prawicowej Konfederacji wzrosło w sondażach.
Na początku dziennikarze nie wiedzieli jak się za to zabrać i rozmawiali z obecnym przywódcą tego hybrydowego tworu partyjnego unikając niewygodnych kwestii i dając mu czas antenowy na sprawianie wrażenie, że jest normalnym politykiem. Jednak po tym, jak na Twitterze zaczęto wyciągać poglądy, jakie Mentzen jeszcze niedawno głosił, to dzielni dziennikarze w końcu zaczęli zadawać trudne pytania.
„Nie pamiętam, nie wiem, to nie ja – te słowa Sławomir Mentzen powtarza kilkukrotnie w rozmowie z Wirtualną Polską.” Patryk Słowik przeprowadził z przywódcą Konfederacji wywiad gdzie obnażył jego zamordystyczne konserwatywne poglądy oraz ukazał brak zrozumienia tego, jak działa państwo. [Wirtualna Polska]
Dominika Sitnicka przygotowała dla OKO.press przekrojowy artykuł o Konfederacji. Znajduje się tam analiza ostatnich ruchów tej partii, zmian jakie zaszły w kierownictwie, przypomnienie poglądów różnych członków partii, w tym Sławomira Mentzena, oraz analiza tego, skąd się może brać ostatni wzrost poparcia w sondażach. [OKO.press]
„Tylko w 2021 r. Lasy Państwowe zanotowały 10 mld zł przychodu, wypracowując zysk w wysokości 700 mln zł netto. Rekordowe ceny drewna na rynku przekładają się na rekordowe zyski Lasów. Wielkie pieniądze kuszą polityków, którzy coraz chętniej przekazują miliony na cele niezwiązane z działalnością leśną — czytamy w raporcie przygotowanym przez Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot. Olbrzymie pieniądze z Funduszu Leśnego często wspomagają kampanię wyborczą Solidarnej Polski.” [Onet]
Degeneracji pisowskich propagandystów ciąg dalszy. Rada programowa TVP bardziej przejmuje się rzekomą „nagonką” na swoich funkcjonariuszy niż krzywdą, jaką wyrządzili oni rodzinie Magdaleny Filiks. A Dariusz Matecki gratuluje powrotu do pracy Tomaszowi Duklanowskiemu. [OKO.press], [Gazeta.pl]
„Choroba dwóch skrajności. Psychiatra o życiu z ChAD: Ci ludzie mają poczucie wewnętrznej stygmy. Szacuje się, że z ChAD może zmagać się około 900 tys. Polaków.” Serwis Wirtualnej Polski ma ciekawy wywiad na ten temat z Prof. Dominikiem Strzeleckim, kierownikiem Kliniki Zaburzeń Afektywnych i Psychotycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. [abcZdrowie]
„Nie alkohol i nie brawura. Przemilczana plaga na polskich drogach powoduje blisko 40 proc. wypadków drogowych. Z prof. dr. hab. n. med. Mirosławem Jaroszem, internistą, gastroenterologiem, propagatorem zdrowego stylu życia, wieloletnim ekspertem ds. żywności, żywienia i otyłości WHO, EFSA i KE, rozmawia Krystyna Naszkowska” Chociaż schowana jest za paywallem, to polecamy Wam ciekawą rozmowę o tym, jak brak zdrowego trybu życia wpływa na kierowców i nie tylko. [Gazeta Wyborcza (TWARDY PAYWALL)]
Wojna w Ukrainie
W obecnej sytuacji nasi sąsiedzi Ukraińcy potrzebują naszej pomocy być może bardziej niż do tej pory. Jeśli chcecie wspomóc ich finansowo, to tutaj znajdziecie listę zrzutek i organizacji, które polecamy.
Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Reuters.
„Tydzień zaczął się od serii dobrych wiadomości z Niemiec. Berlin poinformował o zakończeniu dostaw czołgów podstawowych Leopard 2A6 i bojowych wozów piechoty Marder 1A3 dla Ukrainy. Według informacji tygodnika Spiegel niemiecki rząd planuje również zwiększyć pomoc wojskową dla Ukrainy z obecnych 3,2 miliarda euro do 15 miliardów euro. Natomiast Bundeswehra w miejsce pojazdów przekazanych Ukraińcom ma otrzymać nowe egzemplarze.” [Konflikty.pl]
Rosyjskie władze aresztowały Evana Gerszkowicza, amerykańskiego korespondenta pracującego obecnie dla Wall Street Journal. Od rozpoczęcia pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę śledził on, jakie konsekwencje dla Rosji ma ten konflikt. Został zatrzymany pod zarzutem szpiegostwa. [Reuters]
Wyciek „Vulkan files” pozwala na wgląd w globalne oraz wewnętrzne taktyki wojny w cyberprzestrzeni stosowane przez Rosję. Według prywatnych dokumentów, moskiewska firma konsultingowa NTC Vulkan stoi za narzędziem użytym w atakach na infrastrukturę w Ukrainie i podczas Olimpiady w Korei Południowej. [The Guardian]
Rosyjska broń jądrowa na Białorusi.
Europa
Jaka jest niemiecka strategia walki z antysemityzmem. Parlament Europejski chce, by pracownicy mieli dostęp do informacji o wynagrodzeniach w swojej firmie. Francuzi ciągle protestują przeciwko reformie emerytalnej. Irlandia przyłącza się do ogólnoeuropejskich wysiłków, aby namówić obywateli do rezygnacji z samochodów. Finlandia uzyskała ostateczną zgodę na akcesję do NATO.
Uprzedzając przyszłotygodniową wizytę w Pekinie, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przedstawiła nowe stanowisko dotyczące Chin. Przyznała, że kraj ten jest coraz trudniejszym partnerem i współpraca z nim wiąże się z większym ryzykiem, niż kiedyś. [Reuters], [Politico]
Unia Europejska doszła do porozumienia w sprawie regulacji, która efektywnie zakaże sprzedaży nowych aut spalinowych od 2035 roku. Niemcy po wynegocjowaniu wyjątku dla e-paliw zmieniły stanowisko w kwestii nowego prawa. Polska będąca częścią koalicji przeciwników została sama na placu boju i była jedynym państwem głosującym przeciwko. Czym są e-paliwa i co dokładnie jest w tej regulacji, stara się odpowiedzieć [Reuters].
Humza Yousaf został nowym premierem Szkocji po tym, jak wygrał wybory na lidera Szkockiej Partii Narodowej. Jakie są dokładnie jego poglądy na niepodległość Szkocji? Dlaczego wygrał on, a nie jego kontrkandydatki? Dowiecie się tego z artykułu DW. Trzeba docenić chichot historii, gdy osobami mogącymi zdecydować o ewentualnym podziale Wielkiej Brytanii są politycy, których rodzice pochodzą z Pakistanu i Indii. [DW]
Wielka Brytania podpisała największą umowę handlową od czasu brexitu. Czym jednak dokładnie jest Wszechstronne i Postępowe Porozumienie na rzecz Partnerstwa Transpacyficznego, do którego przystąpiła? Serwis Politico ma artykuł, który odpowiada na to pytanie. [Politico]
Prawicowy rząd Włoch ma problem z nowinkami. Euronews pisze o tym, jak uniemożliwia się rejestracji dzieci par jednopołciowych urodzonych za granicą. BBC donosi o pomysłach zakazu dotyczącego mięsa wyhodowanego w laboratorium. [Euronews], [BBC]
„Prezydent Republiki Czeskiej Petr Pavel złożył w dniach 20–21 marca wizytę w Berlinie. (…) Po spotkaniu ze Steinmeierem podkreślił, że Praga i Berlin powinny »zacząć pisać nowy rozdział relacji«, i zaapelował do RFN , by »w nowej erze relacji międzynarodowych przejęła inicjatywę w kwestiach geopolitycznych i niosła odpowiedzialność za Europę«. Pavel zaznaczył, że jest świadom, iż w wielu krajach »niemieckie przywództwo« to kwestia wrażliwa, więc lepszym określeniem jest »niemiecka odpowiedzialność«.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
W niedzielę odbędą się wybory w Finlandii. Euronews ma artykuł, który opisuje, jak wygląda obecnie scena polityczna w tym kraju i stara się odpowiedzieć na pytanie, czy premierka Sanna Marin pozostanie na stanowisku. [Euronews]
„Czy naprawdę wszyscy Serbowie wspierają Moskwę, czy może wojna w Jugosławii sprawiła, że społeczeństwo zobojętniało na tego rodzaju konflikty i co ma z tym wspólnego obecna sytuacja w Kosowie? Na te pytania odpowiada Dalibor Sokolović z Katedry Slawistyki Uniwersytetu w Belgradzie.”
Bliski i Środkowy Wschód
Jak już wspominaliśmy 2 wydania temu, 20 marca 2003 roku koalicja państw pod przywództwem USA zaatakowała Irak. Obecnie, 20 lat po tych wydarzeniach, warto podsumować, jak to wpłynęło na obecną sytuację na Bliskim Wschodzie. Polecamy Waszej uwadze trzy, tym razem polskojęzyczne, materiały na ten temat.
Wojciech Jagielski i Krzysztof Story rozmawiają o Iraku z gościem specjalnym ich podcastu, Janem Mikrutą – dziennikarzem, który był w dniu rozpoczęcia amerykańskiej inwazji w Bagdadzie.
W Raporcie Rosiaka gospodarz programu rozmawia o inwazji i jej wpływie na Bliski Wschód z Janem Natkańskim, byłym ambasadorem na Bliskim Wschodzie.
Bodziony w piątek w rozmowie z gościem Konstantym Gebertem, w której pierwsza część dotyczy właśnie Iraku. Druga część rozmowy jest o protestach w Izraelu i chociaż nie jest całkiem aktualna, to i tak ja polecamy, gdyż opisuje dosadnie, co tam się dzieje i dlaczego Izraelczycy skandują „Tu nie jest Polska!”.
Netanjahu zawiesza reformę sądownictwa w Izraelu. Jak wyglądały protesty, które do tego doprowadziły? Jak rząd Izraela przyczyniał się do eskalacji protestów? Co teraz? Na te pytania stara się odpowiedzieć Marek Matusiak z Ośrodka Studiów Wschodnich. [Ośrodka Studiów Wschodnich]
Jak czujecie się po zmianie czasu? Na pewno lepiej niż mieszkańcy Libanu, gdzie w wyniku nieuznania przez część państwa decyzji premiera zaczęły funkcjonować dwie (sic!) strefy czasowe. Spowodowane jest to konfliktem między rządem a przywódcami religijnymi. Jednak po 48h chaosu i anarchii premier wycofał się ze swojego dekretu i mieszkańcy Libanu mogą skreślić jeden problem z długiej listy zmartwień. [Al-Monitor]
Chociaż pisaliśmy wielokrotnie o zbliżających się wyborach w Turcji, to pewnie niektórzy z Was się tym tematem nie interesowali. Specjalnie dla Was mamy podcast Ośrodka Studiów Wschodnich i analizę Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych o majowych wyborach i ich znaczeniu. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
Azja
W Mjanmie partia nagrodzonej Pokojowym Noblem Aung San Suu Kyi, została zlikwidowana przez juntę wojskową. [The Guaridan]
„W zeszłym tygodniu prezydent Emomali Rahmon rozmawiał w Nowym Jorku z sekretarzem generalnym ONZ i królem Niderlandów. Tadżycka opozycja apeluje do zachodnich polityków, aby nie spotykali się z autokratą, który w kraju przetrzymuje setki więźniów politycznych, strzela do pokojowych demonstrantów i okrada obywateli.” Gorąco polecamy artykuł Ludwiki Włodek o Tadżykistanie i jego dyktatorze. [Nowa Europa Wschodnia]
W wydaniu 123. mieliśmy dla Was podcast o tym, dlaczego Koreańczycy nie chcą mieć dzieci oraz o pomyśle rządu na wydłużenie czasu pracy (z którego dość szybko się wycofali). Teraz donosimy, że rząd Korei Południowej ma nowe pomysły na zwiększenie tragicznie niskiej dzietności. Quartz pisze o 770+ na dziecko – dolarów, ale tylko przez pierwszy rok. The Guardian za to pisze o innych pomysłach, jakie wysunięto w tej kwestii. [Quartz], [The Guardian]
Jak byście się czuli, gdyby internet w całej Polsce został wyłączony, żeby złapać jednego przestępce? Coś podobnego stało się w indyjskim stanie Pendżab, gdzie władze na 24 godziny zablokowały dostęp do internetu dla prawie 30 milionów mieszkańców. Wszystko po to, by złapać jednego separatystę. Kim jest Amritpal Singh Sandhu – przeczytacie w artykule The Guardian. [The Guardian]
Afryka
Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina. W sierpniu RPA będzie gospodarzem szczytu BRICS, gdzie jednym z zaproszonych jest Rosja. RPA podpisało Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego więc powinno go aresztować, jeśli przyjedzie na sierpniowy szczyt. W artykule możecie przeczytać o dylemacie, jaki obecnie stoi przed władzami tego państwa. [The Conversation]
Pisaliśmy kilka razy o Unii Afrykańskiej, ale nigdy jakoś szerzej nie opisywaliśmy tej organizacji oraz jej historii. Co prezydent Duda robił na ostatnim forum UA? Dlaczego wyprowadzono reprezentantkę Izraela? O tym wszystkim powie prof. Andrzej Polus (Uniwersytet Wrocławski) w podcaście Podróż bez Paszportu.
Tunezyjski Prezydent Kais Saied wykorzystuje uchodźców i opozycję jako kozły ofiarne, aby odwrócić uwagę od problemów gospodarczych i starań skupienia władzy w swoich rękach. [The Guardian #1], [The Guardian #2]
Parlament Lesotho debatuje nad tym, czy powinni dążyć do wcielenia części RPA do swojego terytorium. Skąd ten pomysł? Ze względu na fakt, że przedstawicieli grupy etnicznej Soto oraz władających językiem sotho jest więcej w RPA niż w Lesotho. Pomysł jest średnio przyjmowany w samym państwie. Co ciekawe, w przeszłości grupa obywateli Lesotho złożyła petycję o odwrotnym brzmieniu – chcieli przyłączenia Lesotho do RPA jako kolejnej jej prowincji. [Reuters]
Prezydent Sudanu Południowego Salva Kiir mianował członka własnej partii na ministra obrony. Łamie to porozumienie pokojowe, w którym rolę tę powinna wybrać partia lidera opozycji Rieka Machara. [Reuters]
Tymczasem Sudan zmaga się z epidemią gorączki denga. Pierwszy raz w historii wykryto przypadki tej choroby w stolicy kraju. Dlaczego kraj ten sobie nie radzi z epidemią, pisze [Reuters].
Ameryka Łacińska
Haiti stoi w obliczu klęski głodu z powodu eskalującej przemocy gangów, braku funkcjonującego państwa i rosnącej inflacji. Ostry głód dotyka 4,9 miliona Haitańczyków, jak wynika z raportu ONZ, który podkreśla zwiększoną potrzebę pomocy humanitarnej. [The Guardian]
Po tym jak po przegranych wyborach czmychnął do Stanów Zjednoczonych i stamtąd obserwował, jak jego zwolennicy niszczą stolicę kraju próbując dokonać zamachu stanu, Jair Bolsonaro w końcu wrócił do Brazylii. [BBC]
Minęło 100 dni rządów nowego prezydenta Brazylii. Redaktor Naczelny Americas Quarterly opisuje swoją wizytę w stolicy oraz sytuację w kraju, która, chociaż na pierwszy rzut oka wróciła do normy, to jest jednak ciągle nie jest do końca stabilna. Autor przyznaje, że chociaż działania rządu nowego prezydenta wydawały mu się nadmiernie paranoiczne, to teraz rozumie lepiej zagrożenia, których można się obawiać. [Americas Quarterly]
Co najmniej 39 osób nie żyje po pożarze meksykańskiego ośrodka dla migrantów na granicy z USA. Prezydent Meksyku twierdzi, że winę za pożar w Ciudad Juárez ponoszą protestujący migranci. Pożar jest kolejnym przykładem niebezpieczeństwa, na jakie narażone są osoby zmierzające do Stanów Zjednoczonych. [The Guardian]
„Podczas protestów społecznych w 2019 r. chilijscy karabinierzy znaleźli się w ogniu krytyki, bo celowo oślepili setki osób. Dziś mają najwyższe w historii wskaźniki zaufania. Co się zmieniło? O kontrowersjach wokół karabinierów opowiada Mateusz Mazzini, autor książki «Koniec tęczy. Chile po Pinochecie».”
Ameryka Północna
Trump został oficjalnie oskarżony w sprawie przekupienia aktorki porno Stormy Daniels. Co to dokładnie znaczy i jakie mogą być tego efekty, pisze [Politico].
Kiedy w Stanach Zjednoczonych dochodzi do kolejnej masowej strzelaniny (w tym roku było już ponad 100, a przypominamy, że zbliżamy się dopiero do końca marca), to konserwatyści śpieszą z modlitwami oraz zapewnieniem, że nic nie można zrobić, aby temu przeciwdziałać – więc nawet nie będą próbować. Ale kiedy okazało się, że sprawcą przedostatniego ataku (na chwilę pisania tego wydania) jest trans mężczyzna, to prawicowi politycy i komentatorzy prześcigali się w obwinianiu „ideologi gender” oraz pomysłach, jak ograniczyć mniejszościom dostęp do broni palnej. [Vice]
Ustawodawcy z amerykańskiego stanu Idaho rozważają wprowadzenie zakazu pomagania nieletnim w przeprowadzeniu aborcji bez zgody rodziców. Jakakolwiek aborcja w tym stanie jest zakazana, a teraz zaczyna się utrudnianie dostępu do tego zabiegu poza stanem. Władze powołują się na „prawa rodziców” (a co, jeśli to rodzic w wyniku gwałtu doprowadził do niechcianej ciąży?), ale kwestią czasu będą próby takich ograniczeń dla dorosłych. [AP News]
Wbrew powszechnemu przekonaniu skrajna prawica nie jest sprawna w rządzeniu do czasu, aż nie przejmie całej władzy i nie wprowadzi autorytarnych rządów. Widać to na przykładzie gubernatora DeSantisa z Florydy, który chciał mieć większą kontrolę nad podatkami, jakie Disney płaci na Florydzie. Jednak legislacja, którą miał to osiągnąć jest tak źle napisana, że nie nastąpi to przez najbliższe kilkadziesiąt lat. [CNN]
Oceania
Przywódcy protestów przeciwko obostrzeniom związanym z pandemią koronawirusa zostali skazani przez nowozelandzki sąd. [Radio New Zealand]
Premier Australii ogłosił plan na referendum, które ma zapewnić głos ludności rdzennej w parlamencie i rządzie tego kraju. Jakie pytania zostaną zadane obywatelom i jak działają referenda w Australii, tłumaczy pierwszy artykuł serwisu Reuters. Drugi opisuje, jak różne partie polityczne zareagowały na ten pomysł rządu. [Reuters #1], [Reuters #2]
Ekonomia i gospodarka
„Płeć w biznesie ma znaczenie? Kobiety ostro rywalizują czy wzajemnie się wspierają? Budują swoją sieć kontaktów? Co hamuje rozwój ich karier? Kto rzuca im kłody pod nogi? Blokady pojawiają się na etapie rekrutacji, ścieżek awansu, szans rozwoju? A gdy już kobiety dotrą na sam szczyt… pozostają sobą czy przejmują męski styl zarządzania? Jak zmieniają firmy, którymi kierują? I co do tego wszystkiego mają konkursy do amerykańskich orkiestr symfonicznych?” Polecamy kolejny odcinek podcastu, w którym Joanna Tyrowicz i Marcin Bojanowski rozmawiają z Magdaleną Smyk. [GRAPE]
Przez media przetoczyła się informacja o pracy naukowej ekonomistów, którzy mieli wykazać, że wbrew zapowiedziom rządy PiS nie przyniosły strat gospodarce. Ekonomia i Cała Reszta omawia to badanie, wskazując na niuanse i potencjalne niedociągnięcia tej pracy.
„W dzisiejszym odcinku dr Bożena Horbaczewska z SGH opowiada o różnych modelach biznesowych i modelach finansowania elektrowni jądrowych. Mówi m.in. o modelu SaHo, którego jest współautorką (drugim jest Łukasz Sawicki), o roli państwa oraz o znaczeniu odbiorcy końcowego. Rozmowę prowadzi Julia Cydejko.”
Nauka i technologia
Pojawił się list otwarty wzywający do chwilowej pauzy w pracach nad systemami sztucznej inteligencji. Gary Marcus opisuje, dlaczego podpisał się pod nim, chociaż ma do niego pewne zastrzeżenia. [The Road to AI We Can Trust]
Australijski startup wyhodował mięso z użyciem sekwencji genetycznych mamuta. Zaprezentowano je w postaci klops w amsterdamskim muzeum nauki. Nikt, nawet twórcy, nie spróbował tak wyhodowanego mięsa mamuta. [NPR]
Zespół naukowców z Zurychu opracował podobny do torebki na herbatę implant, który skutecznie ma sobie poradzić z cukrzycą typu 1. Implant jest wyposażony w czujnik wykrywający poziom cukru. Gdy przekroczy on dozwolony poziom, implant wykorzystuje glukozę do naładowania się, a następnie stymuluje produkcję insuliny. Gdy poziom cukru wróci do normy, implant wyłącza się. [New Atlas]
Amerykańscy naukowcy opanowali sposób wytworzenia nowego rodzaju farby. Jej kolor nie zależy od barwników, lecz od rozmiarów nanocząstek aluminium. Nowa farba ma być też ponad dwa rzędy wielkości lżejsza od aktualnie używanych. Do zastąpienia 500kg farby używanej do pomalowania Boeinga 747 potrzeba 1,3kg nowej substancji. Zmniejszyłaby zatem zużycie paliwa. Farba strukturalna ma również dłużej zachowywać kolor oraz nie absorbować promieniowania cieplnego. Możliwe, że będzie mogła być wykorzystana do ograniczenia miejskich wysp cieplnych. [Wired]
Wspominaliśmy, że Stany Zjednoczone przygotowują prawo, które umożliwi zakaz używania aplikacji takiej jak TikTok na amerykańskim rynku. Serwis Rest of World przeprowadził z wywiad z senatorem Markiem Warnerem, który odpowiada za ten projekt. Rozmowa dotyczy zarówno o Tik Toka jak i przyszłości sektora nowych technologii, który przechodzi drastyczne zmiany ostatnimi czasy. [Rest of World]
Nie tylko prokuratura Stanów Zjednoczonych walczyła ze szpiegostwem naukowym na rzecz Chin; także Narodowe Instytuty Zdrowia (ang. National Institutes of Health, NIH) poszły na wojnę z nieprawidłowościami, jakich mieli dopuszczać się naukowcy współpracujący z Chinami. W przeciwieństwie do prokuratury NIH może poszczycić się sukcesami na tym polu, ale dziennikarze magazynu Science nie są przekonani co do zasadności wielu stawianych zarzutów oraz rzetelności procesu, który decydował o tym, czy oskarżony naukowiec jest winny nadużyć. [Science]
Idee, kultura, społeczeństwo
„Ludzie średniowiecza cenili kolory, nadając im zarazem głębokie znaczenie symboliczne. Skąd się wzięły ich wyobrażenia o barwach? Dlaczego płaszcze królewskie bywały czerwone? Czy czerń od zawsze była tożsama z mrokiem? I z jakiego powodu kolor zielony uspokajał?” [Histmag]
Trochę o nagości, trochę o poszukiwaniach, trochę o kulturze – nowy odcinek podcastu „Sztuka Powszechnie Nieznana”. W Fogg Museum (Harvard Art Museums, USA) od 1969 r. znajduje się malutki obrazek datowany na przełom XV i XVI wieku i przedstawiający damę przy toalecie. Być może jest to kopia zaginionego dzieła jednego z najsłynniejszych piętnastowiecznych malarzy niderlandzkich, czyli Jana van Eycka. [Tygodnik Powszechny]
Bizancjum jest stereotypowo postrzegane jako symbol zbędnego przepychu. Jest to jednak, jak to że stereotypami bywa, wizja nieprawdziwa, spłycająca i dla Bizancjum fałszywa. O fascynującym świecie imperium, które przeżyło o 1000 lat swojego zachodniego brata, o rozdźwiękach między wschodem i zachodem, o tym co Bizancjum zawdzięczamy, czy znajdziemy miejsca gdzie jeszcze żyje i wiele innych tematów porusza dr Andrzej Kompa, bizantynista, mediewista, prodziekan Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego.