Wydanie 146, 18.08.2023
To z listami wyborczymi w Polsce, wyborami prezydenckimi w Ameryce Południowej i Tradycyjną Chińską Medycyną przewodniczącego Mao
Mamy nadzieję, że znajdziecie czas na przeczytanie nowego wydania Tygodnika nawet jeśli gracie obecnie w jakąś nową grę komputerową. Zapraszamy.
Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Polska
Patrioci z Ordo Iuris eksmitowani przez Polskie Państwo Podziemne. PiS przepycha projekt-zombie, czyli lex Czarnek 3.0. Sejm przyjął wniosek ws. referendum. Rządowy Instytut Strat Wojennych pyta o ofertę ale warunki spełnia tylko Polska Press. Jan Hartman pojawia się i znika z listy Lewicy do sejmu.
Kowal zawinił, a Cygana powiesili, a tak naprawdę to z prokuratury, na której mści się Ziobro za sprawę Mariki, usunięto akurat tę prokuratorkę, która ze sprawą nie miała nic wspólnego. Dlaczego? Bo wszystkie prokuratorki, które rzeczywiście przyłożyły rękę do skazania Mariki miały plecy, a ta na którą spadły represje, pleców nie miała. Jako redakcja nie popieramy żadnej formy prześladowania prawników, niemniej jednak bycie prześladowanym za coś, czego się nawet nie zrobiło, to niewątpliwe osiągnięcie Ziobry. [Gazeta Wyborcza (PAYWALL)]
„Czy wybory są jeszcze tajne, skoro trzeba publicznie odmówić udziału w referendum?” Polecamy rozmowę z Adamem Bodnarem na temat tego jak państwo służy do obrony rządzących wykorzystując do tego coraz częściej dane wrażliwe obywateli. [OKO.press]
W weekend polską sceną polityczną wstrząsnęła informacja, że Michał Kołodziejczak z AgroUnii będzie jedynką na liście KO do Sejmu. Artykuł OKO.press stara się znaleźć odpowiedź na pytanie „po co on Tuskowi?”. Jeśli nie wiecie kim dokładnie jest Kołodziejczak i jak niesamowicie zagmatwana jest jego droga polityczna to także znajdziecie coś dla siebie w tym artykule. [OKO.press]
„Zakończyła się konferencja w sprawie paktu senackiego. Przedstawiciele partii opozycyjnych potwierdzili, że uzyskali porozumienie w kwestii wyborów do Senatu. Podczas konferencji głos zabrali liderzy ugrupowań opozycji zaangażowanych we wspólny start w wyborach. Poznaliśmy również listę kandydatów.” Gazeta.pl przedstawia listę kandydatów paktu a OKO.press ma 6 wniosków na podstawie analizy listy. [Gazeta.pl], [OKO.press]
„80. rocznica powstania w białostockim getcie. Ten zryw ludności żydowskiej uważany jest za drugi pod względem wielkości, większe było tylko powstanie w getcie warszawskim. Główne walki prowadzono 16 sierpnia 1943 roku. Przesłanie do uczestników uroczystości przekazał szef dyplomacji USA Antony Blinken, którego ojczymem był Samuel Pisar, ocalały z zagłady białostockiego getta. W obchodach udział wzięli też m.in. ocalały z getta Benjamin Midler, ambasador USA w Polsce Mark Brzezinski, ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne oraz samorządowcy.” [TVN24]
Wojna w Ukrainie
Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich, Konflikty i The Kyiv Independent
„USA wydają ostateczną zgodę na rozpoczęcie szkolenia F-16 dla Ukrainy. Administracja Bidena obiecała również przyspieszyć zatwierdzenie wysłania odrzutowców z Danii i Holandii do Ukrainy.” [Politico]
„W pierwszych tygodniach po inwazji setki tysięcy zwykłych Ukraińców zgłosiło się na ochotnika do służby na froncie w eksplozji patriotyzmu, która pomogła utrzymać niepodległość kraju i odeprzeć początkowy atak. Jednak ponad rok później wielu z tych początkowych rekrutów jest już martwych, rannych lub po prostu wyczerpanych, a armia potrzebuje nowych rekrutów, aby uzupełnić szeregi. Do tej pory większość tych, którzy chcą walczyć, już się zgłosiła, sprawiając, że wojsko musi rekrutować wśród znacznie bardziej niechętnej puli mężczyzn.” [The Guardian]
„W weekend Rosjanie poinformowali, że ostrzelali statek handlowy płynący do ukraińskiego Izmaiłu i przeprowadzili na nim kontrolę. Jeśli rzeczywiście tak było, czy to oznacza, że Moskwa przechodzi do kolejnego etapu prób torpedowania ruchu cywilnego na Morzu Czarnym po ostrzałach ukraińskich portów? Czy Zachód ma zabiegać o wznowienie umowy zbożowej, czy może lepiej zignorować Rosję i militarnie zapewnić bezpieczeństwo żeglugi? Na te pytania odpowiada Daniel Szeligowski z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.”
„Możliwości zabezpieczenia swobodnej żeglugi handlowej na Morzu Czarnym” to analiza PISM, która w dużej części pokrywa się z tym co można usłyszeć w wyżej zamieszczonym podcaście a jednym z autorów jest Daniel Szeligowski, którego możecie tam usłyszeć. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
Andrij Jermak (jeden z głównych doradców prezydenta Zełenskiego) razem z Margot Wallström (była MSZ Szwecji) napisali tekst o tym jak Rosja popełnia w Ukrainie zbrodnie ekobójstwa (więcej o tym terminie znajdziecie w 34. wydaniu Tygodnika) i dlaczego nie można być wobec tego obojętnym. [The Guardian]
Europa
Troje Bułgarów oskarżonych o szpiegowanie dla Rosji zostało zatrzymanych w UK. Litewscy katolicy zaczynają żądać od Kościoła skutecznego karania przestępców seksualnych.
Sally Hayden napisała dla The New York Times esej o tym jak masowa śmierć migrantów próbujących się dostać do „Festung Europa” stała się powszechnie akceptowaną normą. [The New York Times (PAYWALL)]
Chociaż w wyborach parlamentarnych w Hiszpanii wygrała prawica to jednak lewicowa koalicja jest coraz bliżej utworzenia rządu (więcej o wyniku tych wyborów znajdziecie w 143. wydaniu). Wszystko dzięki wsparciu partii lokalnych, w tym katalońskich i baskijskich separatystów. Na razie ich wsparcie dało lewicowej koalicji przewagę przy ustalaniu prezydium niższej izby parlamentu. Politico pisze o tym co Pedro Sanchez obiecał regionalnym partiom w zamian za poparcie. [AP News], [Politico]
„Jak wynika z nowych danych, gwałtowny wzrost produkcji energii słonecznej oznacza, że większość krajów UE osiągnie swoje cele w zakresie energii odnawialnej do 2030 r. przed czasem, co napawa optymizmem co do wysiłków na rzecz ograniczenia globalnych emisji.” [Politico]
„Estonia jako jedyne z trzech państw bałtyckich od kilku lat odnotowuje stabilny wzrost liczby mieszkańców. Główną przyczyną tego stanu rzeczy są poprawiające się wskaźniki imigracji i reemigracji, pozwalające rekompensować negatywny przyrost naturalny. (…) Tendencja, którą można zauważyć w Estonii, to ewenement na tle sytuacji w krajach bałtyckich, od dawna borykających się z szybką depopulacją.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
„W lipcu br. zamordowano Olega Horżana – lidera Komunistycznej Partii Naddniestrza, jedynej realnej opozycji wobec mafijnego układu skupionego wokół holdingu Sheriff, który całkowicie zawłaszczył zbuntowany region.” O tym jak wygląda sytuacja przestrzegania praw człowieka i swobód politycznych w Naddniestrzu pisze [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych].
„Pomimo intensyfikacji rozmów między Armenią i Azerbejdżanem w sprawie uregulowania konfliktu w Górskim Karabachu nie osiągnięto przełomu.” Polecamy zwięzłą analizę ostatnich wydarzeń przygotowaną przez PISM oraz skróconą wersję analizy
. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych], [Przegląd Agnieszki Filipiak]„Pieniądze i zagrożenie zewnętrzne pomagają utrzymać władzę w Baku. Azerbejdżan balansuje między Rosją a Zachodem. Kiedy do Baku płyną petrodolary, reformy instytucjonalne idą na boczny tor – Natig Dżafarli, azerbejdżański analityk polityczno-ekonomiczny i sekretarz opozycyjnej partii REAL, mówi Annie Żamejć” [Nowa Europa Wschodnia]
Bliski i Środkowy Wschód
Iran eksportuje rekordowe ilości ropy do Chin osiągając poziom 1,5 miliona baryłek dziennie – najwięcej od 2013 roku. Arabia Saudyjska po kolejnych cięciach wydobycia eksportuje najmniej ropy od 21 miesięcy, a komentatorzy mówią, że może mieć problem z dalszą stabilizacją cen ropy. A sama ropa WTI tanieje poniżej 80 dolarów za baryłkę. W tym czasie ONZ udało się wypompować 1 milion baryłek ropy naftowej ze starego i grożącego katastrofą ekologiczną tankowca zacumowanego u wybrzeży Jemenu. A irański minister spraw zagranicznych odwiedził stolicę Arabii Saydyjskiej w pierwszej od normalizacji relacji wizycie w tym kraju.
„Talibowie w ciągu dwóch lat od przejęcia kontroli nad Afganistanem skonsolidowali władzę, jednocześnie poprawiając stan bezpieczeństwa i sytuację gospodarczą kraju. Pozytywne zmiany dokonują się przy równoczesnym ograniczaniu praw kobiet, działalności organizacji międzynarodowych i wykluczeniu mniejszości etnicznych z udziału w rządzeniu państwem.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„Saudyjska liga piłkarska zaczęła właśnie nowy sezon wyładowana po brzegi gwiazdami sprowadzonymi za bajeczne sumy z europejskich klubów. Czy tym szastaniem pieniędzmi kraj nie wykańcza paradoksalnie swojej reprezentacji, do tej pory jednej z najlepszych na kontynencie? O paradoksach saudyjskiego futbolu opowiada Adam Kotleszka – komentator sportowy i twórca Magazynu Lig Egzotycznych.”
Stany Zjednoczone wyraziły zgodę na eksport przez Izrael do Niemiec zaawansowanego systemu przecilotniczego Arrow 3. Nie do końca wiemy, do którego działu wstawić ten news, więc drogą losowania trafia tutaj. [Al-Monitor]
W Libanie doszło do wyłączenia 2 elektrowni ze względu na zaległości w płatnościach. Suma jaka ma przywrócić do pracy jednostki to około 10 milionów dolarów. W efekcie zatrzymania pracy elektrowni w całym kraju pojawiły się problemy z zaopatrzeniem w elektryczność i przerwy w jej dostawach. [Middle East Monitor]
Turcja ogłosiła, że zabiła lidera tzw państwa islamskiego. Śmierć Abu al-Husajna al-Husajniego al-Kurasziego została potwierdozna przez jego organizację 3 sierpnia tego roku. Jednak zarówno ISIS jak i służby amerykańskie podważają turecką wersję wydarzeń. Al-Kuraszi miał zginąć w bitwie z organizacją Hajat Tahrir asz-Szam. [Al-Monitor]
W wyniku katastrofy klimatycznej na Bliskim Wschodzie coraz większym problemem jest wysychanie rzek. Z tego względu region coraz bardziej sięga do wód podziemnych. Jednak czy i te zasoby są skazane na wyczerpanie w przypadku szerszego ich wykorzystania? Sprawę opisuje w reportażu Deutsche Welle. [DW]
Irański reżyser Saeed Roustayi trafił do więzienia w Iranie, za wyświetlenie swojego filmu Leila's Brothers na festiwalu w Cannes bez zezwolenia rządu. Organizatorzy i środowisko filmowe mówią o zamachu na wolność słowa. Według irańskich mediów reżyser oraz producent filmu Javad Noruzbegi zostali skazani za wspieranie propagandy przeciwników ustroju islamskiej republiki Iranu. Film opowiada o trudach ekonomicznych irańskiej rodziny żyjącej w Teheranie, a tytułowa Leila w obliczu trudów postanawia założyć firmę. [BBC]
Azja
W ostatnim czasie niejednokrotnie możemy usłyszeć o chińskiej aktywności wywiadowczej. O zdobytych przez nich informacjach czy kolejnych atakach hakerskich. Jednak jednostronny obraz medialny wynika często z różnic działania systemów zachodniego i chińskiego. O wywiadowczej wymianie ciosów piszą [Konflikty].
Władze w Pekinie zainterweniowały w listę piosenek, które miała zagrać tajwańska gwiazda muzyki pop, A-Mei. Utwór „Rainbow” jest uznawany za hymn społeczności LGBTQ. A ochrona imprezy zadbała o to, żeby fani nie wnieśli tęczy na ubraniach i innych akcesoriach. [Radio Free Asia]
Chiny przez projekty infrastukturalne zwiększyły swoje wpływy i poprawiły relacje z państwami Azji południowej. Nie wywołuje to zachwytu w Nowym Delhi, ale przez lata Indie nie znajdowały na to sposobu. Ostatnio się to na tyle zmieniło, że w Foreign Policy pojawił się artykuł stwierdzający (chwilową) przewagę Indii. [Foreign Policy], [CNBC]
Na najbardziej na zachód położonej wyspie spornego archipelagu wysp na Morzu Południowochińskim ChRL buduje lotnisko. „Obecnie region Morza Południowochińskiego jest usiany podobnymi do fortec i w dużej mierze stworzonymi przez człowieka placówkami, które zostały założone na różnych mieliznach i rafach, z których większość była wcześniej niezamieszkana. Jest to zgodne z roszczeniami Pekinu do prawie całego akwenu jako suwerennego terytorium narodowego, co kwestionuje zdecydowana większość społeczności międzynarodowej. Jak można było przewidzieć, doprowadziło to również do napięć z krajami w najbliższym regionie.” [The Drive]
Rosyjski Minister spraw zagranicznych powiedział o możliwości rozszerzenia środkowoazjatyckiej unii gazowej (w skład której wchodzą Rosja, Kazachstan i Uzbekistan) o kolejne państwo, niewymienione z nazwy. W domyśle mogło chodzić o Turkmenistan, głównego eksportera gazu do Chin. Aszchabad zareagował na te słowa stanowczym oświadczeniem, w którym odrzuca tę propozycję jako próbę rozciągania moskiewskich wpływów na rynek gazowy Azji Środkowej. [Reuters]
Afryka
Afryka jest nieproporcjonalnie narażona na katastrofy klimatyczne, hydrologiczne oraz pogodowe. W Nature przeczytacie jak można ograniczyć ekspozycję na te katastrofy. W skrócie chodzi o dobrze sfinansowane systemy obserwacji, prognozowania „na teraz” oraz systemów wczesnego ostrzegania. [Nature]
Macie dość dołujących wiadomości z RPA? My też, dlatego z radością oznajmiamy, że mamy dla Was pokrzepiającą historię. Biały, 30-letni gej mówiący perfekcyjnym zuluskim zdobył władzę i pracuje od podstaw zatrudniając na staże bezrobotnych, instaluje latarnie z panelami słonecznymi w townshipach, organizuje dotacje dla małych biznesów, ludzie go uwielbiają. Może nie wszyscy, musiał w końcu zmienić 5 razy miejsce zamieszkania w ostatnim czasie.
ECOWAS potwierdza, że jest w gotowości do interwencji militarnej w Nigrze, jeśli inne metody nie przyniosą skutku. [Reuters]
W przyszłym tygodniu liderzy państw BRICS spotkają się w RPA, by przedyskutować jak zamienić grupę luźno powiązanych państw odpowiedzialnych za ćwierć światowej gospodarki w geopolityczną siłę mającą rzucić wyzwanie dominacji Zachodu na świecie. [Reuters]
Ameryka Łacińska
W niedzielę odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich w Gwatemali.
Jeśli zastanawiacie się jaki program wyborczy mają kandydaci, to zerknijcie na artykuł Al-Dżaziry. Populism Updates pisze dlaczego są to najbardziej progresywne wybory w tym kraju. [Al-Dżazira], [Populism Updates]
Americas Quarterly pisze. dlaczego nawet w małych miejscowościach ludzie przejmują się tymi wyborami. [Americas Quarterly]
No a kto wygra w tych wyborach? America Elects przedstawia jeden z ostatnich sondaży.
Źródło: America Elects
W niedzielę odbędą się także wybory w Ekwadorze. Tydzień temu pisaliśmy o tym, że zamordowano jednego z kandydatów, a od tego czasu doszło do kolejnego zabójstwa politycznego. AP News opisuje kampanię wyborczą, która ze zrozumiałych względów została zdominowana przez temat bezpieczeństwa. Al-Dżazira donosi, kogo w wyborach wystawi partia, której kandydat Fernando Villavicencio został zamordowany. [AP News], [Al-Dżazira]
W Argentynie odbyły się prawybory do zaplanowanych na jesień tego roku wyborów prezydenckich. Jeśli jesteście ciekawi jak działają (są one np. obowiązkowe dla większości dorosłych obywateli) i kto startował to polecamy artykuł Al-Dżaziry. Americas Quarterly przedstawia za to krótkie reakcje kilku ekspertów na wyniki prawyborów. [Al-Dżazira], [Americas Quarterly]
Nikaragua przejmuje katolicki uniwersytet na podstawie oskarżeń o prowadzenie tam ośrodka terrorystycznego. Krytycy oskarżają rząd prezydenta Daniela Ortegi o kontynuowanie ataków na edukację i wolność religijną. [Al-Dżazira]
Ameryka Północna
Trump i jego współpracownicy bardzo się starali, żeby unieważnić wynik wyborów w stanie Georgia. Nie tylko im się to nie udało, ale teraz są oskarżeni między innymi o fałszerstwo i wymuszanie haraczy oraz nakłanianie urzędnika publicznego do złamania przysięgi. Chciałoby się powiedzieć: kto sieje wiatr, ten zbiera burzę (lub w wersji anglojęzycznej fuck around and find out). [The Guardian]
W pożarach na Maui zginęło na pewno ponad 100 osób. BBC ma artykuł, który przedstawia bieżącą sytuację na wyspie. W Stanach Zjednoczonych jest mała burza medialna po słowach prezydenta, który na plaży miał odmówić komentarza na temat sytuacji związanej z pożarem. Co ciekawe media nie przywiązują wagi, że słów, które tak wszystkich oburzyły nikt nie usłyszał, a jedynie ktoś z oddali miał je odczytać z ruchu ust. [BBC], [Daily Dot]
„Pożary nie są niczym nowym na Hawajach, ale stają się coraz bardziej niszczycielskie. Bardziej tradycyjne użytkowanie gruntów i lepsze rozpowszechnianie danych może pomóc w zapobieganiu przyszłym tragediom.” [Nature]
Od momentu podpisania Inflation Reduction Act (IRA) ogłoszono budowę lub rozbudowę 51 fabryk paneli fotowoltaicznych w USA. Sektor prywatny zainwestował ponad 100mld w firmy zajmujące się magazynowaniem energii lub energią słoneczną. O innych osiągnięciach tego programu (oraz rzeczach, które się do końca nie udały) pisze Reuters. [Electrek], [Reuters]
W Camp David odbędzie się szczyt organizowany przez prezydenta Bidena dotyczący przeciwdziałaniu rosnącym wpływom Chin w regionie Azji. Jednym z sukcesów Bidena jest jednoczesny udział przedstawicieli Korei Południowej i Japonii co jeszcze jakiś czas temu byłoby nie do pomyślenia. [The Wall Street Journal (PAYWALL)], [Reuters]
„Zwolennicy działań na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym odnieśli w tym tygodniu ważne zwycięstwo sądowe w Stanach Zjednoczonych. Sędzia sądu okręgowego orzekł w sprawie Held przeciwko Montanie, że stanowa ustawa o polityce środowiskowej, która zabrania rozważania wpływu proponowanych projektów energetycznych na klimat, narusza ”prawo do czystego i zdrowego środowiska„ obiecane przez konstytucję stanu. Prokurator generalny stanu Montana zapowiedział złożenie apelacji.” [Nature]
Oceania
Australijskie cięcia antarktycznego budżetu mogą stać się strasznym ciosem dla nauki. Przynajmniej tak twierdzą naukowcy z różnych stron świata, którzy wyrazili zaniepokojenie doniesieniami, że Australijski Oddział Antarktyczny będzie miał zmniejszony budżet. [Nature]
Ekonomia i gospodarka
„Jak silny jest wpływ mediów na zachowania ekonomiczne turystów w reakcji na szokujące wydarzenie? Czy szeroko pojęta aktywność ekonomiczna słabnie jeszcze bardziej, niźli przy założeniu braku środków masowego przekazu? Jak wynika z badania (…) wydatki turystów znacznie spadają pod wpływem doniesień medialnych dotyczących brutalnych wydarzeń mających miejsce w potencjalnym celu podróży.” [Obserwator Gospodarczy]
„Świat może stanąć w obliczu poważnych zakłóceń w dostawach żywności na długo przed wzrostem temperatury o 1,5C, ostrzegł przewodniczący konferencji ONZ w sprawie pustynnienia, ponieważ skutki kryzysu klimatycznego łączą się z niedoborem wody i złymi praktykami rolniczymi, zagrażając rolnictwu na świecie.” [The Guardian]
Amerykański Intel odstępuje od przejęcia Izraelskiej firmy Tower Semiconductor, ze względu na brak chińskiej zgody. Do realizacji tej fuzji potrzebne były zgody organów regulacyjnych z kilku państw, w tym z Chin. Ta jednak nigdy nie nadeszła. Jest to najpewniej efekt starcia USA-Chiny w obszarze półprzewodników. [AP News]
Nauka i technologia
Narzekaliście na clickbaitowe artykuły, które zalewały internet w celu wyświetlenia Wam reklam (bo przecież nie w celu przekazania Wam odpowiedzi na pytania jakie Was trapiły)? Teraz internet zaleje jeszcze więcej takich treści, wszystko dzięki nowym algorytmom wykorzystującym sztuczną inteligencję. Gary Marcus przedstawia kilka przykładów oraz opisuje jak już dzisiaj wygląda to dużo gorzej niż się spodziewał. A w drugim artykule zwraca uwagę, że dezinformacja polityczna stanie się dużo bardziej niebezpieczna dzięki wykorzystaniu tych nowych narzędzi. [Marcus on AI #1], [Marcus on AI #2]
Czy odtworzenie piosenki Another Brick in the Wall, Part 1 zespołu Pink Floyd jest obecnie osiągnięciem? Tak jeśli zrobili to naukowcy odczytujący fale mózgowe badanych osób. Jak to się udało i do czego może się to przydać dowiecie się z artykułu [Euronews].
„Dowódca jednej z pierwszych w Polsce akcji gaszenia pożaru baterii litowo-jonowej auta elektrycznego oraz strażacy odpowiedzialni za opracowanie zasad gaszenia takich pojazdów tłumaczą jak wygląda pożar samochodu elektrycznego, dlaczego używa się zwykłej wody, ile to trwa i czym różni się od pożaru samochodu spalinowego.” [Wysokie Napięcie]
Krótko – kanał Astrofaza o kosmitach. Dłużej – materiał popularnonaukowy na temat wyobrażeń kosmitów w szeroko rozumianej popkulturze oraz trochę naukowego spojrzenia na kwestię obcych ras (a raczej, obcych gatunków). Materiał długi (3h), nadający się do słuchania w formie podcastu. Bardziej POP niż Science, ma jednak „zarazić” Was bakcylem do szeroko rozumianej astronomii. Polecamy!
LK-99 nie jest, niestety, super nadprzewodnikiem. Kolejne doniesienia wskazują, iż substancja, która miała zrewolucjonizować naukę, okazuje się być siajowa (a z łódzkiego na polski: okazuje się być bublem). W jaki sposób naukowcy zweryfikowali doniesienia sprzed miesiąca szczegółowo (w przeciwieństwie do zeszłotygodniowych doniesień) opisuje artykuł [Nature].
Parę wydań temu polecaliśmy Wam materiał z bloga Biokompost na temat transkryptomiki. Teraz pokazujemy naukową świeżynkę w tym temacie – jak zmapować mózg myszy? Zajawka od autorów: „Łącząc sekwencjonowanie pojedynczych komórek z metodami mapowania przestrzennej lokalizacji ekspresji genów, naukowcy odkrywają niezwykłą różnorodność komórkową mózgu.” [Nature]
Idee, kultura, społeczeństwo
Co mają ze sobą wspólnego komiksy, negacjonizm Holocaustu oraz Tradycyjna Chińska Medycyna (TCM)? Odpowiedzią jest rewizjonizm historyczny. Wbrew temu co zwolennicy TCM mówią nie opiera się ona na „wiedzy mającej kilka tysięcy lat”, a to co jest tak prezentowane obecnie zawdzięczamy Przewodniczącemu Mao. Mamy dla Was dwa starsze1 artykułu na ten temat, jeden z serwisu Slate, a drugi z Science Based Medicine. [Slate], [Science Based Medicine]
Popularny kanał na YT nagrał film „PIRAMIDA ŻYWIENIOWA TO OSZUSTWO”. Czy to prawda? Nie. Ile błędów jest w tym 11 minutowym materiale? 20. Kto opowiada o tych błędach przez ponad godzinę? Everyday Hero wraz z pomocą doktora Damiana Parola. Czy musimy zachęcać Was bardziej do obejrzenia?
15 sierpnia Lublin obchodzi swoje urodziny, gdyż tego dnia w 1317 roku Władysław Łokietek wydał akt lokacji miasta na prawie magdeburskim. Z tej okazji prezentujemy Wam artykuł o jednej z gwiazd tego miasta: cebularzu. „Czasami do osiągnięcia sukcesu światowego formatu nie potrzeba wiele. W tym przypadku wystarczyła mąka, olej i cebula. Cebularz lubelski doczekał się nie tylko pokaźnej renomy, oficjalnego certyfikatu Unii Europejskiej, ale i własnego muzeum oraz… patronatu nad turniejem rugby. Skąd pochodzi fenomen tego wyjątkowego, choć prostego wypieku? ” [Culture]
Jedną z rzeczy wyróżniających język hiszpański, również na tle innych języków romańskich jest obecność litery ñ. Skąd się wzięła i czy jest ona ściśle hiszpańskim dziedzictwem? [The Conversation]
Dlaczego więc o tym teraz piszemy? Ponieważ Światowa Organizacja Zdrowia znowu (sic!) promuje TCM, razem z innymi pseudonaukowymi teoriami takimi jak homeopatia czy naturopatia. [Politico], [Nature]