Wydanie 110, 09.12.2022
To z udaremnionym zamachem stanu w Niemczech, nieudanym zamachem stanu w Peru oraz zamachem na godność polskich piłkarzy
Burza w sprawie powoływania mężczyzn na ćwiczenia wojskowe prawdopodobnie jest tylko burzą w szklance wody. Chociaż kwestie służby wojskowej i równości wobec prawa są z pewnością istotne, to teraz możecie nieco ukoić nerwy i przeznaczyć swój czas na przeczytanie nowego wydania Tygodnika.
Jeśli podoba się Wam nasza praca to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową - wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Polska
To nie był dobry tydzień w sądach dla środowiska partii rządzącej. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że Trybunał Konstytucyjny jest zainfekowany bezprawnością, Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał zabezpieczenie chroniące polskich sędziów, kierowniczka sklepu IKEA, która zwolniła pracownika za homofobiczną postawę w pracy została uznana za niewinną, a Ogórek i Ziemkiewicz zostali uznani za winnych zniesławienia Elżbiety Podleśnej.
„Związek Zawodowy »Jedność pracownicza« z Bełchatowa ogłosił pogotowie strajkowe w sieci Kaufland w całym kraju. Powodem zwolnienie z pracy wiceprzewodniczącej organizacji, a także, jak twierdzą związkowcy, dyskryminacja kobiet. Do strajku może dojść już przed świętami” [OKO.press]
„W marcu pod zarzutem prowadzenia działalności na rzecz rosyjskiego wywiadu ABW zatrzymała pracownika Urzędu Stanu Cywilnego w Warszawie. Według nowych ustaleń TVN24, Tomasz L. był członkiem komisji likwidacyjnej WSI i miał mieć »dostęp do wszelkich tajemnic likwidowanego wojskowego wywiadu i kontrwywiadu«” Jeśli nie pamiętacie czym była komisja likwidacyjna WSI i dlaczego wielu polityków i ekspertów krytykuje za nią Macierewicza, to możecie zerknąć do starszych artykułów Gazety Wyborczej, która przytacza wewnętrzny raport PiS w sprawie tej komisji. Raport bradzo krytyczny. [Rzeczpospolita], [Gazeta Wyborcza (PAYWALL)]
Czy Antonii Macierewicz jest ruskim agentem? Regularnie jest o to oskarżany, ale nie wiemy, czy prawda kiedykolwiek wyjdzie na jaw. W tym miejscu chcemy przypomnieć, jaki cyrk Antonii Macierewicz (najpewniej za zgodą Jarosława Kaczyńskiego) zrobił z uchwałą ws. uznania Rosji za państwo sponsorujące terroryzm. [Krytyka Polityczna]
„Hanna Machińska sprzeciwiała się wywózkom w lasach na granicy polsko-białoruskiej, domagała się uznawania składanych przez uchodźców wniosków o azyl. O prawa człowieka walczyła także na ulicach – w czasie protestów kobiet i w obronie osób LGBT.” Rzecznik Praw Obywatelskich właśnie odwołał dr Machińską z funkcji swojej zastępczyni. Dla wielu ekspertów i aktywistów jest to decyzja niezrozumiała i oburzająca, co wyrażają na wiele różnych sposobów. [Krytyka Polityczna]
Premier Morawiecki niecnie czyhał na godność naszych piłkarzy. Chciał przeznaczyć państwowe pieniądze na dodatkowe nagrody, jednak nasi dzielni sportowcy w poczuciu obywatelskiej sprawiedliwości mu odmówili. A nie czekajcie, było całkiem inaczej. Jak dokładnie, to możecie przeczytać w artykule [OKO.press].
Wojna w Ukrainie
W obecnej sytuacji nasi sąsiedzi Ukraińcy potrzebują naszej pomocy być może bardziej niż do tej pory. Jeśli chcecie wspomóc ich finansowo, to tutaj znajdziecie listę zrzutek i organizacji, które polecamy.
Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich i Reuters.
Prezydent Zełenski dostał tytuł człowieka roku magazynu Time i został uznany za osobę roku magazynu Financial Times. Chociaż podkreśla on, że te nagrody są tak naprawdę dla całego narodu, to warto spojrzeć bliżej na jego osobę. Biuro Parlamentu Europejskiego w Polsce z okazji przyznania nagrody im. Sacharowa dla Narodu Ukraińskiego przygotowało podcast właśnie o prezydencie Zełenskim.
„Dwóch obywateli Polski zginęło na froncie wojny Ukrainy z Rosją – poinformowano w poniedziałek w mediach społecznościowych. Jeden z nich to Janusz Szeremeta, pseudonim »Kozak« – potwierdziła PAP dziennikarka »Wprost« Karolina Baca-Pogorzelska.” [Bankier]
Dlaczego Putin atakuje infrastrukturę krytyczną w Ukrainie? To odwet za zniszczenie mostu krymskiego. Przynajmniej tak twierdzi sam prezydent Putin. [Ukrainska Pravda]
Tydzień temu przedstawiliśmy Wam reportaż o nieprawidłowościach w ukraińskiej armii. Spotkał się on z pewną dozą krytyki ze strony ludzi, którzy najwyraźniej uważają, że o wojsku można pisać teraz dobrze albo wcale. Redakcja The Kyiv Independent przygotowała swoją odpowiedź na te zarzuty, w której tłumaczy, dlaczego możliwość krytykowania władzy jest tak ważna właśnie w czasie wojny. [The Kyiv Independent]
Europa
Chorwacja dołączy do unijnej strefy Schengen. Nowy program pomocowy UE dla białoruskiej opozycji. Mołdawia dywersyfikuje źródła importu gazu. W Wielkiej Brytanii grudzień będzie miesiącem strajków.
1 stycznia prezydencję w Radzie Unii Europejskiej przejmuje Szwecja. Jeszcze nie tak dawno nikt by się tym nie martwił, ale niedawno wybory wygrała tam centro-prawicowa koalicja, której cichym koalicjantem jest skrajnie prawicowa partia z faszystowską historią. Serwis Politico przygotował kilka artykułów o tym, czego można się spodziewać po szwedzkiej prezydencji. Polecamy zacząć od artykułu o tym, jak będzie wyglądała agenda polityczna. [Politico]
We Francji przegłosowano zakaz lotów krajowych, jeśli tę samą trasę można pokonać w 2,5 godziny pociągiem. Rząd Francji zamierza także zająć się problemem prywatnych samolotów, których emisje są o ponad rząd wielkości wyższe od lotów komercyjnych. Prawdopodobnie nie zostanie wprowadzony całkowity zakaz, ale można się spodziewać restrykcji oraz opodatkowania. [Euronews]
Uzbrojone bojówki planowały atak na budynek parlamentu, siłowe przejęcie władzy w kraju i umieszczenie na czele kraju osoby, która ma wywodzić się z dawnego rodu szlacheckiego. To wszystko miało stać się w Niemczech, ale zostało właśnie udaremnione przez służby bezpieczeństwa. Około 3 tysiące funkcjonariuszy dokonało masowych zatrzymań, w których ujęto także osoby powiązane ze skrajnie prawicową partią AfD. Więcej o tym w artykule [BBC].
Komisja Europejska przedstawiła propozycję, by prawo unijne chroniło prawa rodziców tej samej płci w całej UE, jeśli zmienią kraj zamieszkania. Dotyczy to przede wszystkim krajów takich jak Polska, dla których ważniejszy jest przedziwnie pojęty konserwatyzm oraz nauczania biskupów niż dobro dzieci. [Politico]
Węgrzy wetują pomoc dla Ukrainy. Węgrzy ciągle nie mają pieniędzy z KPO. Węgrzy mają braki benzyny, a chwilę potem benzynę mają, ale już po dużo wyższych cenach. Co dokładnie się działo z Węgrami w ostatnim tygodniu i jak to wszystko jest połączone, stara się opisać [OKO.press].
Dwa tygodnie temu pisaliśmy o niespodziewanym zachowaniu premiera Armenii na szczycie Rady Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ). Polecamy wywiad z
, która tłumaczy nie tylko dlaczego Nikol Paszynian zachował się tak, jak się zachował, ale także opisuje, jakie to może mieć konsekwencje. Jak wygląda obecnie sytuacja w Górskim Karabachu? Na kogo może liczyć teraz Armenia? Na te i inne pytania stara się odpowiedzieć ekspertka.Łotewska Krajowa Rada Mediów Elektronicznych cofnęła koncesję działającej w tym kraju rosyjskiej telewizji opozycyjnej Dożd. Spotkało się to z krytyką wielu aktywistów i działaczy opozycyjnych. Dlaczego cofnięto koncesję? Czy inne rosyjskie media opozycyjne mają się czego obawiać? Ośrodek Studiów Wschodnich przestawia chłodną analizę sytuacji. Za to użytkownik BadBalticTakes na serwisie Twitter przedstawił bardziej publicystyczne podsumowanie sytuacji. [Ośrodek Studiów Wschodnich], [Bad Baltic Takes @ TwitterReaderApp]
Bliski i Środkowy Wschód
Mało się w Polsce mówi o tym, jak powstało państwo Izrael. Temat może pojawia się na szkolnych lekcjach historii, ale kto z nas pamięta jakieś informacje o wypędzeniach Palestyńczyków, które miały wtedy miejsce. Wlasnie temat tych wypędzeń – Nakby – porusza nowy film wypuszczony na platformie Netflix. Rządowi Izarelskiemu jak i wielu zwykłym mieszkańcom bardzo się to nie podoba i oskarżają film o antysemityzm i szarganie dobrego imienia wojsk izraelskich. Kino, które wyświetliło ten film w Izraelu, może mieć z tego powodu problemy, o czym pisze Haaretz. [Middle East Eye], [Haaretz]
Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping odwiedzi Arabię Saudyjską, aby wziąć udział w szczycie chińsko-arabskim oraz oddzielnym spotkaniu z państwami Zatoki Perskiej. Jest to pierwsza od 6 lata wizyta Xi w Arabii. O znaczeniu wizyty i jej celach pisze [The Diplomat].
Od ponad dwóch miesięcy w Iranie trwają protesty, które wybuchły po śmierci 22-letniej Mahsy Amini. W wyniku brutalnego tłumienia wystąpień zginęło już ponad 450 osób, a sądy wydają kolejne wyroki śmierci na protestujących. Po pierwszej dokonanej egzekucji na 23-letnim Irańczyku, protestujący zapowiadają, że wystąpienia mogą jeszcze przybrać na sile. Policja obyczajowa, mimo niejasnych wypowiedzi irańskich oficjeli i wynikłego z tego medialnego zamieszania, na ten moment nie zostanie zlikwidowana. [Radio Free Europe], [DW]
Protestujący w Iranie wznoszą hasła obalenia systemu politycznego i władz ich kraju. Co jednak ciekawe, krytyka systemu ma miejsce również od strony konserwatystów, według których, Iran odszedł od ideałów rewolucji. O „błędach i wypaczeniach” systemu opowiada opowiada Marcin Krzyżanowski, iranista z Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na południu Iraku wybuchły protesty po tym, jak sąd skazał za twitterową aktywność 20-letniego mężczyznę. Haidar az-Zaidi miał obrażać wspierane przez Iran bojówki, które kontrolują część Iraku. W wyniku protestów zginęły 2 osoby, a 21 zostało rannych. Nowy rząd premiera Sudaniego będzie musiał się zmierzyć z zaspokojeniem oczekiwań mieszkańców południa kraju. [Al-Monitor]
Według ogłoszonego przez prezydenta Turcji w maju tego roku planu, do Syrii miał wrócić dobrowolnie 1 milion uchodźców. Obecnie licznik wskazuje około pół miliona. Jednak dobrowolność tych powrotów jest mocno kwestionowana. [Al-Monitor]
Jak donoszą źródła zbliżone do reżimu Syryjskiego, jest on niechętny spotkaniu z prezydentem Turcji. Spotkanie to miało być zaaranżowane przez stronę rosyjską. Chociaż Erdoğan wyrażał chęć zbliżenia i odnowy relacji, to strona syryjska może widzieć to spotkanie jako sprzeczne z własnym interesem. Dla prezydenta Turcji takie spotkanie mogłoby być korzystne politycznie przez zbliżającymi się wyborami, w których jego szanse na utrzymanie się przy władzy nie są pewne. Po co więc dawać mu za darmo pomocną dłoń? [Reuters]
Azja
W środę ogłoszono w Chinach radykalne zmiany w polityce „zero COVID”. Jest to największe poluzowanie zasad od początku pandemii najprawdopodobniej spowodowane niedawnymi protestami społecznymi jak i ciągłym negatywnym wpływem na gospodarkę. [Reuters]
Chińska polityka „Zero COVID” powodowała zatrzymanie fabryk podwykonawców Apple’a i zakłócała łańcuchy dostaw giganta technologicznego. Z tego powodu firma chce przenieść produkcję do Wietnamu, Indii, a także do Stanów Zjednoczonych. Ale całkowite wyniesienie się z Chin zajmie lata i będzie kosztować miliardy, znacznie ograniczając zyski, jakie firma generuje z obecnego modelu produkcji. [Business Insider]
Indonezja uchwaliła prawo, według którego seks pozamałżeński jest przestępstwem. Za tę zbrodnię będzie grozić kara do 1 roku pozbawienia wolności. Za wspólne mieszkanie razem bez ślubu grozi do 6 miesięcy więzienia. Prawo będzie dotyczyć jednakowo mieszkańców, jak i turystów. [BBC]
„Po raz drugi w tym roku Mongolczycy wyszli masowo protestować przeciwko rządowi. Kwietniowe protesty wydawały się być przede wszystkim skutkiem rozczarowania młodych Mongolczyków rządem. Dzisiejsze protesty zostały wywołane przez ujawnienie informacji o wielkiej korupcji, dotyczącej dostaw węgla do Chin przez państwową firmę Erdenes Tavan Tolgoi, jedną z największych firm górniczych w kraju.” [The Diplomat]
Afryka
„Co najmniej od 2013 roku nigeryjskie wojsko prowadziło tajny, systematyczny i nielegalny program aborcyjny na północnym wschodzie kraju, kończąc co najmniej 10 tys. ciąż wśród kobiet i dziewcząt – wykazało śledztwo Reutersa. Wiele z nich zostało porwanych i zgwałconych przez islamskich bojowników. Świadkowie twierdzą, że osoby stawiające opór były bite, trzymane pod bronią lub odurzane narkotykami, aby się podporządkować.” [Reuters]
Rząd wojskowy Sudanu podjął pierwsze kroki przekazania władzy organom cywilnym. Znowu. Po tym, jak w 2019 roku obalono dyktatora Omara al-Bashira, kraj powoli dążył ku demokratyzacji, ale w zeszłym roku wojsko kolejny raz przejęło władzę. Jednak obywatele protestujący przeciwko rządom wojskowych nie mają zaufania do tego, co obiecuje wojsko. [BBC]
Tydzień temu pisaliśmy o kryzysie politycznym w RPA. Chociaż prezydent Ramaphosa boryka się z falą krytyki, to największa partia w kraju, ANC, ciągle go popiera. Sympatycy obecnego prezydenta twierdzą też, że jego przeciwnicy chcą wykorzystują okazję, aby odwrócić uwagę od byłego prezydenta Zumy, którego sprawa korupcyjna właśnie się toczy. [Reuters]
Prezydent Zimbabwe Emmerson Mnangagwa mówi, że kraj będzie musiał polegać na swoich sąsiadach z regionu Wspólnoty Rozwoju Afryki Południowej w kwestii energii elektrycznej, ponieważ stoi w obliczu poważnego braku prądu. Kryzys energetyczny ma być spowodowany zarówno przez kryzys klimatyczny jak i złe zarządzanie. [News24]
Chociaż rozejm pomiędzy rządem Etiopii a rebeliantami z Tigraju został przyjęty powszechnie z ulgą, to teraz zaczęły wychodzić na światło dzienne informacje o kolejnych zbrodniach wojennych. Konflikty.pl pisze o tym, co wiemy o masakrach tigrajczyków w obozach koncentracyjnych. [Konflikty.pl]
Ameryka Łacińska
W Meksyku procedowane są zmiany w prawie wyborczym. Honduras tymczasowo zawiesza niektóre prawa konstytucyjne w celu walki ze zorganizowaną przestępczością. Na Dominikanie odbyły się przyspieszone wybory, które zostały zbojkotowane przez opozycję.
Peru ma pierwszą prezydentkę. A jako państwo było w stanie obronić się przed próbą przewrotu. Wszystko to zostało osiągnięte jednego dnia, gdy prezydent Pedro Castillo chciał zapobiec trzeciej (sic!) próbie usunięcia go z urzędu poprzez rozwiązanie parlamentu i rządzenie za pomocą dekretów. Żadna instytucja publiczna ani partia polityczna go nie poparła, parlament usunął go z urzędu, a policja aresztowała. Więcej o przebiegu tych wydarzeń przeczytacie w artykule Al-Dżaziry. Americas Quarterly ma dla Was kilka krótkich komentarzy na temat zdarzeń w Peru. [Al-Dżazira], [Americas Quarterly]
Obecna wiceprezydentka i była prezydentka Argentyny, Cristina Fernández de Kirchner, została skazana za korupcję na sześć lat więzienia i otrzymała dożywotni zakaz sprawowania funkcji publicznych. Kirchner z racji pełnionej obecnie funkcji cieszy się immunitetem i zapowiedziała, że odwoła się od wyroku. W swoim wystąpieniu oświadczyła, że wyrok jest motywowany politycznie i miał uniemożliwić jej startowanie w przyszłorocznych wyborach prezydenckich. [The Guardian]
Kolumbia osiągnęła porozumienie w rozmowach pokojowych z rebeliantami z Armii Wyzwolenia Narodowego (ELN), największą obecnie grupą rebeliantów w kraju. (O porozumieniu z rebeliantami z grupy FARC możecie przeczytać m.in w wydaniu 12. czy 66.) Porozumienie pozwoli rdzennej społeczności Embera powrócić na swoje ziemie na zachodzie kraju – poinformował prezydent Gustavo Petro. [Al-Dżazira]
Ameryka Północna
Ława przysięgłych w Nowym Jorku skazała Trump Organization za przestępcze oszustwa podatkowe. Mimo że Donald Trump nie był osobiście sądzony, prokuratorzy w sprawie wniesionej przez prokuratora okręgowego na Manhattanie podkreślali, że był on w pełni świadomy nielegalnych procederów, jakie miały miejsce w jego organizacji. [The Guardian]
Amerykańskie wojsko w końcu pochwaliło się nowym bombowcem typu stealth B-21. Artykuł serwisu The Drive zawiera nie tylko wiele zdjęć z oficjalnej prezentacji samolotu, ale także wiele informacji technicznych. [The Drive]
W wydaniu 92. pisaliśmy, że władze USA chcą wymienić rosyjskiego handlarza bronią Wiktora Buta na aresztowaną w Rosji koszykarkę Brittney Griner i Paula Whelana. Obecnie wiemy, że udało się wydostać z rosyjskiego więzienia jedynie Brittney Grinner. O tym, jak wyglądał proces podjęcia decyzji, pisze CNN. Jeśli zaś chcecie dowiedzieć się, kim jest Wiktor But, to polecamy podcast Tygodnika Powszechnego, który znajdziecie w 92. wydaniu. [CNN]
Pamiętacie, jak laptop syna Joe Bidena miał być wielką petardą, która zmieni tor ostatnich wyborów prezydenckich w USA? Nie? Nic dziwnego, w końcu ta sprawa było niezbyt wiarygodna i nawet sprzyjający Trumpowi dziennikarze nie chcieli się nią zajmować. Ale to nie przeszkadza Elonowi Muskowi robić wielkiego show starając się podgrzać atmosferę udostępniając wewnętrzną korespondencję mailową pomiędzy serwisem Twitter a sztabem wyborczym Joe Bidena. Najwyraźniej prośby o usunięcie nagich zdjęć Huntera Bidena, które wyciekły bez jego zgody to dowód na… w sumie nawet nie wiemy na co. W każdym razie na coś złego.
opisuje szczegółowo, co jest, a czego nie ma w tzw. „Twitter Files” i dlaczego ich wypuszczenie trudno wiązać z jakąkolwiek pracą dziennikarską. [The Present Age]W końcu zakończyły się wybory uzupełniające w Stanach Zjednoczonych. Drugą turę wyborów do Senatu w stanie Gerogia wygrał kandydat Demokratów Raphael Warnock. Reuters przygotował podsumowanie tych wyborów, opisując je przez pryzmat słabych kandydatów popieranych przez Trumpa. Serwis Vox ma za to artykuł tłumaczący, na co wpływ mogą mieć Demokraci mając jedynie większość w Senacie po utracie większośći w Izbie Reprezentantów. [Reuters], [Vox]
Oceania
Australia wprowadzi limit cenowy na gaz, żeby ograniczyć wpływ rosnących cen energii na budżety obywateli. Jak dokładnie to będzie wyglądało przeczytacie w artykule serwisu [Reuters].
W Nowej Zelandii wykonano operację serca na 6-miesięcznym dziecku. Sprawa ta wylądowała w serwisach informacyjnych, ponieważ rodzice wyrażali sprzeciw, nie życząc sobie, aby dziecko w ramach tej operacji otrzymało krew od osób zaszczepionych przeciwko koronawirusowi. Sąd ograniczył tymczasowo prawa rodziców w celu umożliwienia wykonania operacji. [Radio New Zealand]
Ekonomia i gospodarka
„Rok 2022 upłynął nam pod znakiem inflacji. Ale był to też rok ciągłego ogłaszania, że już za chwilę, już za moment, inflacja się zakończy. Przyczyn takiego zjawiska należy szukać raczej w źródłach behawioralnych, niż ekonomicznych, uczestników rynku, ale nie o tym będzie ten wpis. Skupimy się w nim na realnych perspektywach inflacji na kolejne lata.” [*Follow the economy*]
Pod Paryżem powstaje największy w Europie komercyjny projekt budowlany o drewnianej konstrukcji. Projekt Arboretum to 125 tysięcy metrów kwadratowych przestrzeni biurowej i usługowej. W wyborze materiału konstrukcyjnego pomogły uchwalone przez Francję przepisy, które wymagają, żeby co najmniej 50% nowych budynków publicznych było z materiałów pochodzenia organicznego, np. drewna. Dodatkowe przepisy wprowadzono względem budynków z myślą o Olimpiadzie w Paryżu w 2024. Tam budynki mające co najwyżej 8 pięter, muszą być wybudowane w całości z drewna, a wyższe muszą się z niego składać w części. [The Construction Index], [Architectural Digest]
TSMC zwiększa inwestycje w Arizonie z 12 do 40 mld dolarów i planuje drugą fabrykę półprzewodników w tym stanie. Zmianie uległo także zaawansowanie technologicznie wytwarzanych chipów – nowe fabryki będą je wytwarzać w technologii 4nm. [CNBC]
Nauka i Technologia
„22 listopada amerykańska Agencja Żywności i Leków zatwierdziła pierwszą terapię genową na genetyczne zaburzenie krzepnięcia krwi – hemofilię B – jednorazową terapię, której koszt wynosi 3,5 mln USD.” [Nature]
„Setki negocjatorów, ministrów, działaczy i przedsiębiorców zjedzie do Montrealu na rozpoczynający się w środę globalny szczyt COP15 poświęcony bioróżnorodności, aby ustalić, jak lepiej chronić przyrodę, przeznaczyć więcej pieniędzy na projekty odbudowy i podnieść globalne ambicje w zakresie zwiększenia różnorodności biologicznej.” [Politico]
Gdybyście potrzebowali kolejnych zapewnień, że samochody elektryczne są lepsze od pojazdów spalinowych, to mamy dla Was artykuł z Yale porównujący energoefektywność tychże. W artykule znajdziecie przystępne infografiki pokazujące zużycie energii oraz emisje gazów cieplarnianych w obu rodzajach samochodów. [Yale Climate Connections]
Pandemia koronawirusa przerwała wysiłki na rzecz radzenia sobie z malarią. Spowodowało to 63 000 dodatkowych zgonów i 13 milionów więcej infekcji na świecie w ciągu dwóch lat, jak wynika z opublikowanego w czwartek raportu Światowej Organizacji Zdrowia. [AP News]
Magazyn The Atlantic przygotował listę 10 najbardziej przełomowych odkryć naukowych z 2022 roku. Wśród nich odwrócenie śmierci organów u świń, szczepionka skuteczna wobec wszystkich szczepów grypy oraz skuteczniejsze terapie leczące raka oraz otyłość. [The Atlantic]
Idee, Kultura, Społeczeństwo
„W pierwszej ćwierci XX wieku, region Harlemu w Nowym Jorku był świadkiem bezprecedensowej produkcji artystycznej. Później nazwany Harlem Renaissance, okres ten dał szansę Afroamerykanom na reprezentowanie siebie w swojej sztuce jak nigdy dotąd. Oto krótkie, ale porządne podsumowanie tego, dlaczego, jak i kto był świadkiem renesansu Harlemu, abyśmy wszyscy mogli się tego nauczyć i docenić.” [History], [DailyArt Magazine]
„Czy lalki do seksu dają bezpieczne ujście męskiej agresji? A co, jeśli taką lalkę zaprojektowano na podobieństwo dziecka? Czy lepiej, kiedy sekslalka jest tylko martwym przedmiotem, czy kiedy zaczyna być traktowana niemal jak partnerka? Przemysł się rozwija, pytania się mnożą, a odpowiedzi nie są proste.” [Krytyka Polityczna]
„Zaszokuję pana, ale nigdy nie wierzyłem, że istnieje coś takiego jak fala populizmu. To była bardzo szkodliwa metafora. Przede wszystkim jest myląca empiryczne, ponieważ z ważnym wyjątkiem Włoch prawicowi populiści nie doszli do władzy samodzielnie nigdzie w Europie Zachodniej.” Polecamy wywiad z Janem-Wernerem Müllerem, którego książkę pod tytułem „Co to jest populizm?” możecie pamiętać z naszego Kanonu Neuropejskiego. [Kultura Liberalna]
Drogi czytelniku, dziękujemy, że jesteś z nami. Uważasz, że więcej osób powinno przeczytać ten numer lub chcesz podziękować nam za tworzenie go?